Przedsiębiorca, podatnik VAT, nabył cztery działki, które później zamierzał odsprzedać. Do organu interpretacyjnego wystąpił z zapytaniem, czy przy sprzedaży tych działek będzie zobowiązanym do zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC). Organ odpowiedział, że nie, bo PCC obciąży kupującego. Jak się okazało, kupujący podatku tego jednak nie zapłaci.
Przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą jako czynny podatnik VAT, w 2019 r. nabył od osób fizycznych cztery nieruchomości gruntowe. W listopadzie 2020 r. zawarł umowę przedwstępną sprzedaży wszystkich tych działek. Przyrzeczona umowa przeniesienia własności ma zostać zawarta w terminie do 25 stycznia 2022 r. Kupujący zobowiązał przedsiębiorcę, by do tego czasu uzyskał potwierdzenie od Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, czy sprzedaż owych działek powinna być opodatkowania podatkiem od towarów i usług, czy podatkiem od czynności cywilnoprawnych.
I przedsiębiorca wystąpił do Dyrektora z zapytaniem, tylko że sformułował je źle. Tzn. niewłaściwie niż by tego chciał kupujący. Przedsiębiorca zadał bowiem pytanie, czy jako sprzedający zapłaci podatek od czynności cywilnoprawnych przy zawarciu ostatecznej umowy przenoszącej własność? Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej odpowiedział, że przedsiębiorca, występując w przedmiotowej transakcji jako sprzedający, nie będzie zobowiązany do zapłaty PCC, bowiem zgodnie z art. 4 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych obowiązek podatkowy przy umowie sprzedaży ciąży na kupującym.
„Zatem Wnioskodawca jako strona sprzedająca nie będzie zobowiązany z tytułu dokonania opisanej we wniosku czynności – umowy sprzedaży – do uiszczenia podatku od czynności cywilnoprawnych. W przedmiotowej sprawie ewentualnym podatnikiem podatku od czynności cywilnoprawnych będzie bowiem tylko i wyłącznie kupujący” (interpretacja indywidualna z 25 maja 2021 r., sygn. 0111-KDIB2-2.4014.41.2021.4.DR).
Dlaczego pytanie zostało źle sformułowane? Bowiem kupującemu chodziło zapewne o potwierdzenie, czy z racji tego, że nabywa nieruchomość od przedsiębiorcy, do tego czynnego podatnika VAT, to na transakcji w ogóle będzie ciążył obowiązek w PCC. Bo zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy o PCC, nie podlegają temu podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany:
a) w zakresie, w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług,
b) jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności, z wyjątkiem: – umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
– umów sprzedaży udziałów i akcji współkach handlowych.
A jak się okazało, w wydanej kilkanaście dni wcześniej interpretacji indywidualnej, ten sam organ podatkowy uznał za nieprawidłowe stanowisko tego samego przedsiębiorcy, który w zakresie tej samej transakcji wystąpił o potwierdzenie, że nie będzie ona podlegać opodatkowaniu VAT. Powołując art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT, sprzedający podnosił, że zwalnia się od podatku od towarów i usług dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane. Tym samym w jego ocenie, planowana przez niego sprzedaż działek spełnia warunki do zwolnienia z VAT. I gdyby tak było, kupujący byłby zobowiązany do zapłaty PCC. Tyle że w wydanej 13 maja 2021 r. interpretacji Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdził:
„Jak wynika z art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy w zw. z art. 2 pkt 33 ustawy, w przypadku terenów niezabudowanych nie korzystają ze zwolnienia te tereny, które są przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego (…) Zatem, skoro działki nr 1, 2, 3 i 4 objęte są miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, według którego działki 1, 3 i 4 są terenem dróg publicznych klasy lokalnej a działka nr 2 terenem obiektów produkcyjnych, składów i magazynów oraz zabudowy usługowej to stanowią tereny budowlane w rozumieniu art. 2 pkt 33 ustawy. W konsekwencji, transakcja dostawy tych działek nie będzie objęta zwolnieniem od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy” (sygn. 0114-KDIP4-3.4012.109.2021.3.KM).
Podsumowując, w konsekwencji w całej przedmiotowej transakcji, przedsiębiorca sprzedając niezabudowane działki nie będzie korzystał ze zwolnienia z VAT. A skoro sprzedaż podlegać będzie opodatkowaniu VAT, to w oparciu o art. 2 pkt 4 lit. a) ustawy o PCC, kupujący, jak i cała transakcja, nie będzie podlegać opodatkowaniu PCC.
Redakcja Portalu Skarbiec.biz
