Zwrot części wkładu nie powoduje u wspólnika przysporzenia majątkowego, a więc przychodu z działalności gospodarczej. W wyniku zwrotu wkładu wspólnik odzyskuje bowiem część swojego majątku, wniesionego wcześniej do spółki jako jego wkład – orzekł Naczelny Sąd Administracyjny.
W sprawie rozpoznanej przez Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 19 września 2018 r., sygn. akt II FSK 2550/16, podatnik złożył wniosek o wydanie interpretacji podatkowej. We wniosku podał, że ma zostać wspólnikiem spółki jawnej, która powstanie z przekształcenia spółki komandytowo-akcyjnej. Umowa będzie zawierała postanowienia dotyczące zmniejszenia swojego udziału zgodnie z przepisami Kodeksu spółek handlowych wspólników po uzyskaniu zgody pozostałych wspólników. Zgodnie z umową częściowe zmniejszenie wkładu będzie mogło się odbywać co jakiś czas. Łącznie zmniejszenie wartości wkładu nie będzie mogło przekraczać jego wartości wniesionego przez wspólnika.
Podatnik chciał wiedzieć, czy wypłata pieniędzy wskutek zmniejszenia wkładu będzie wiązała się dla niego z przychodem do opodatkowania. Jego zdaniem taki przychód nie nastąpi. Podatnik powołał się na art. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który obejmuje opodatkowanie prawa do udziału w zysku w spółce niebędącej osoba prawną, oraz przepis art. 14 ust. 2 pkt 16 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który reguluje opodatkowanie przez wspólnika spółki osobowej pieniędzy z powodu wystąpienia z tej spółki. Podatnik podkreślił, że opodatkowanie przychodu wspólnika spółki osobowej następuje w momencie jego wystąpienia ze spółki.
Dyrektor izby skarbowej uznał stanowisko podatnika za nieprawidłowe. W ocenie organu podatkowego z tytułu zmniejszenia wkładu w spółce jawnej powstanie u podatnika przychód
z praw majątkowych (art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).
Sprawa na skutek skargi podatnika trafiła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, który uchylił interpretację. W uzasadnieniu wyroku sąd podkreślił, że wypłata wspólnikowi niebędącemu osobą prawną pieniędzy tytułem zmniejszenia wkładu nie wiąże się z uzyskaniem korzyści majątkowej, o której mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o PIT, bo wspólnik odzyskuje część majątku, który wniósł do spółki. WSA w Gliwicach podkreślił, że w ustawie o PIT nie ma przepisu, który nakazywałby opodatkowanie przychodu z tytułu zmniejszenia udziału w spółce, a opodatkowanie wypłat dla wspólników następuje w momencie jego wystąpienia ze spółki.
Organ podatkowy złożył skargę kasacyjną na wskazany wyżej wyrok. Naczelny Sąd Administracyjny uznał skargę za bezzasadną i ją oddalił. NSA uznał za słuszne stanowisko sądu pierwszej instancji, że w omawianej sprawie nie powstanie przychód do opodatkowania. Zwrot części wkładu oznacza, że wspólnik otrzymuje zwrot części swojego majątku wniesionego jako wkład, dlatego też nie może być w takim przypadku mowy o uzyskaniu przez wspólnika przysporzenia majątkowego.
Autor:
radca prawny Robert Nogacki
Kancelaria Prawna Skarbiec specjalizuje się w ochronie majątku,
doradztwie strategicznym dla przedsiębiorców
oraz zarządzaniu sytuacjami kryzysowymi.
