Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej o prawie bankowem


Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej o prawie bankowem

Korzystasz właśnie z archiwum przepisów prawa bankowego, co oznacza, że akt prawny, który znajduje się poniżej już nie obowiązuje.

Rozporządzenie
Prezydenta Rzeczypospolitej
z dnia 17 marca 1928 r.
o prawie bankowem.

(Dz. U. z dnia 22 marca 1928 r.)

[część 3]

III. Banki hipoteczne.

Art. 68. Bankami hipotecznemi w rozumieniu niniejszego rozporządzenia są przedsiębiorstwa bankowe, które albo wyłącznie albo obok innych statutem dozwolonych czynności zajmują się udzielaniem pożyczek na hipotekę nieruchomości i na tej podstawie wydają listy zastawne.

Art. 69. Do zakresu działania banku hipotecznego, obok udzielania pożyczek hipotecznych i emisji listów zastawnych, mogą wchodzić tylko następujące czynności:

1) nabywanie i pozbywanie sum hipotecznych;
2) skup weksli, opatrzonych co najmniej trzema podpisami;
3) nabywanie i sprzedaż na rachunek własny listów zastawnych własnych i obcych, papierów wartościowych państwowych, przez Państwo gwarantowanych i samorządowych;
4) komisowe nabywanie i sprzedawanie wszelkich papierów wartościowych, dopuszczonych do urzędowego notowania na giełdach polskich;
5) udzielanie pożyczek terminowych na hipotekę nieruchomości oraz pod zastaw papierów wartościowych, określonych pod 3);
6) inkasowanie weksli i przekazów;
7) przyjmowanie do depozytu wszelkich papierów wartościowych;
8) przyjmowanie zapisów na emisje państwowe, komunalne oraz na obligacje przedsiębiorstw państwowych i samorządowych;
9) przyjmowanie wkładów do wysokości kapitału zakładowego.

Art. 70. Bank hipoteczny wydaje na podstawie udzielonych pożyczek hipotecznych (art. 74) listy zastawne na okaziciela, zapewniające ich posiadaczom wypłatę odsetek i kapitału pod warunkami, wyszczególnionemi w tekście listu zastawnego. Nominalna wysokość emisyj listów zastawnych nie może przekraczać 15-krotnej sumy kapitałów własnych banku oraz rezerwy specjalnej, przeznaczonej na zabezpieczenie praw posiadaczy listów zastawnych. Ograniczenie to nie obowiązuje, jeżeli listy zastawne są gwarantowane przez Skarb Państwa lub związek samorządowy. Wydawanie listów zastawnych, zapewniających w razie wylosowania dopłatę ponad wartość nominalną, jest zakazane. Stopa procentowa listów zastawnych winna być równa stopie procentowej pożyczek, na których podstawie listy zastawne zostały wydane.

Art. 71. Należności za kupony, niepodniesione w ciągu lat 5, jak również należności za wylosowane listy zastawne, niepodniesione w przeciągu lat 30 od dnia płatności, ulegają przedawnieniu.

Art. 72. Ogólna suma kwoty nominalnej listów zastawnych, znajdujących się w obiegu, nie może przekraczać ogólnej sumy wierzytelności hipotecznych banku, będących ich zabezpieczeniem. W razie spłaty pożyczek hipotecznych przed upływem ustanowionego terminu winien bank wycofać z obiegu listy zastawne na kwotę, odpowiadającą spłaconemu kapitałowi.

Art. 73. Wzory listów zastawnych, wydawanych przez banki hipoteczne, podlegają zatwierdzeniu Ministra Skarbu.

Art. 74. Bank udzielać może pożyczek w listach zastawnych jedynie na nieruchomości, zapisane w księgach hipotecznych. Wierzytelności hipoteczne, zabezpieczające emitowane listy zastawne, stanowią przedewszystkiem zabezpieczenie posiadaczy tych listów niezależnie od odpowiedzialności z całego majątku banku, co w księdze hipotecznej przy wpisie pożyczki winno być uwidocznione.

Art. 75. Bank udzielać może pożyczek hipotecznych w zasadzie na pierwsze miejsce hipoteki, a w każdym razie pożyczki te winny być zabezpieczone w taki sposób, żeby udzielana pożyczka łącznie z ewentualnie poprzedzającemi ją w hipotece ciężarami mieściła się w pierwszej połowie szacunku nieruchomości. Nieruchomości, niezabezpieczające trwałego dochodu, nie mogą być przedmiotem hipotecznej pożyczki w listach zastawnych. Budynki, na które udzielono pożyczki, i budynki, uwzględnione przy ustalaniu wysokości pożyczki na nieruchomość rolną, muszą być ubezpieczone od ognia w jednym z zakładów ubezpieczeń, wskazanych przez Ministra Skarbu, z tem wyraźnem zastrzeżeniem, że odszkodowanie w razie pogorzeli nie będzie mogło być wypłacone właścicielowi nieruchomości bez zezwolenia banku.

Art. 76. Bank ocenia wartość nieruchomości, mającej służyć za podstawę pożyczki, według norm, określonych w jego statucie i regulaminie, uchwalonym przez naczelny organ władz banku i zatwierdzonym przez Ministra Skarbu.

Art. 77. W razie obniżenia się wartości nieruchomości, sięgającego tak daleko, iż w stosunku do dłużnego kapitału nie dosięga ona już granic statutem wymaganych, bank ma prawo domagać się od dłużnika albo innego statutowi odpowiadającego zabezpieczenia dla nie mającej pokrycia części pożyczki, albo wcześniejszej spłaty odpowiedniej jej części, za 3-miesięcznem wypowiedzeniem, niezależnie od terminów, ustanowionych przy udzielaniu pożyczki. Inne wypadki wypowiedzenia pożyczki ze strony banku określi statut.

Art. 78. Wszystkie spłaty pożyczek, zabezpieczających wypuszczone przez bank listy zastawne, uiszczane bądź w przepisanych ratach, bądź jednorazowo w razie wypowiedzenia pożyczki, winny wpływać do osobnego funduszu umorzenia listów zastawnych, przeznaczonego wyłącznie na umorzenie tych listów.

Art. 79. Umorzenie listów zastawnych następuje w drodze losowania tych listów przez bank podług wartości imiennej lub w drodze wykupienia ich z wolnej ręki.

Art. 80. W celu zapewnienia terminowej wypłaty należności za kupony i wylosowane listy zastawne, przypadającej w każdem półroczu, bank obowiązany jest tworzyć specjalną rezerwę, dopóki jej wysokość łącznie z kapitałem zakładowym nie osiągnie 1/10 sumy nominalnej emisji listów zastawnych:

1) z wpisowego, które dłużnik uiszcza przy odbiorze pożyczki, w wysokości w statucie określonej, po uprzedniem potrąceniu kosztów oszacowania nieruchomości;
2) z zysków, osiąganych przez bank ze skupu listów zastawnych, przeznaczonych na umorzenie;
3) z dochodów, uzyskanych z przedawnionych kuponów i wylosowanych listów zastawnych;
4) z oznaczonej w statucie części zysków banku.

Rezerwa ta będzie osobno administrowana i lokowana w sposób, zabezpieczający prawne (pupilarne) bezpieczeństwo, jak również osobno wykazywana w bilansach.

Art. 81. Każdą hipotekę, służącą na pokrycie listów zastawnych, winien bank zapisać do rejestru hipotek z podaniem jej wartości. W styczniu i lipcu każdego roku kalendarzowego winien bank sporządzić odpis z rejestru hipotek z uwzględnieniem zmian, które zaszły w rejestrze w ciągu minionego półrocza; odpis ten, skontrolowany i podpisany przez komisarza rządowego, należy złożyć Ministrowi Skarbu.

Art. 82. W miesiącu lutym każdego roku winien bank ogłosić w dzienniku urzędowym "Monitor Polski":

1) ogólną sumę nominalnej wartości listów zastawnych, jakie się znajdowały w obiegu z końcem roku;
2) ogólną sumę nieumorzonych pożyczek hipotecznych z końca roku ubiegłego oraz sumę, znajdującą się w tym samym czasie w funduszu umorzenia listów zastawnych.

Art. 83. W razie ogłoszenia upadłości banku (otwarcia konkursu do majątku banku) wierzytelności, zabezpieczające listy zastawne (art. 74), fundusz umorzenia listów zastawnych (art. 78) i specjalny fundusz rezerwowy (art. 80) stanowią osobną masę, służącą przedewszystkiem dla zaspokojenia praw posiadaczy listów zastawnych z pierwszeństwem przed innymi wierzycielami konkursowymi. Co do żądań zaspokojenia z innych części majątku banku posiadacze listów zastawnych stoją narówni z innymi wierzycielami konkursowymi.
Art. 84. Przepisy art. 69, 73, 78 i 83 mają analogiczne zastosowanie do banków, emitujących obligacje, zabezpieczone w inny sposób, aniżeli przez hipotekę (obligacje fundowane).

IV. Zakłady zastawnicze.

Art. 85. Zakładom zastawniczym nie wolno zaciągać zobowiązań z zabezpieczeniem ich na przyjętych przez siebie zastawach.

Art. 86. Zakłady zastawnicze obowiązane są przechowywać ruchomości, złożone do depozytu lub pod zastaw, ze starannością sumiennego kupca.

Art. 87. Zakładom zastawniczym ani też członkom władz i urzędnikom tych zakładów nie wolno nabywać zastawów, wystawionych przez te zakłady na sprzedaż. Jeżeli zastaw nie zostanie sprzedany na dwóch terminach licytacyjnych, zakład zastawniczy może przyjąć zastaw na własność.

Art. 88. W razie niezaspokojenia w umówionym terminie roszczeń zakładów zastawniczych, zabezpieczonych zastawem, zakładowi zastawniczemu służy prawo sprzedaży zastawionych ruchomości przez publiczną licytację, nie wcześniej jednak, jak po upływie 2 miesięcy ulgowych od terminu płatności. Licytację przeprowadza się bez uprzedniego zawiadomienia dłużnika przez delegowanego w tym celu przedstawiciela władz skarbowych w obecności przedstawiciela policji. Uzyskana z licytacji zastawu nadwyżka, jaka powstanie po zaspokojeniu należności zakładu zastawniczego, winna być w ciągu dwóch tygodni od dnia licytacji złożona do depozytu sądowego z wyszczególnieniem faktycznych danych, odnoszących się do zastawu. Powyższe nadwyżki, niepodniesione przez zastawców w ciągu lat 10, przechodzą na rzecz instytucyj dobroczynnych, wskazanych przez wydział wojewódzki (izbę wojewódzką).

Art. 89. Minister Skarbu w porozumieniu z Ministrami Spraw Wewnętrznych, Przemysłu i Handlu oraz Sprawiedliwości wyda drogą rozporządzenia przepisy, dotyczące trybu udzielania zezwoleń (koncesyj) na prowadzenie zakładów zastawniczych oraz składania, uzupełniania i zwrotu kaucyj, jak również przepisy o prowadzeniu zakładów zastawniczych, a w szczególności o zawieraniu umów zastawniczych, o obowiązkach i prawach zakładów zastawniczych w razie niewykupienia zastawionego przedmiotu, o trybie przeprowadzania licytacji oraz o księgach zastawów.

Art. 90. Przepisy niniejszego rozporządzenia, dotyczące zakładów zastawniczych, nie mają zastosowania do zakładów zastawniczych, organizowanych przez Państwo, związki komunalne, komunalne kasy oszczędności oraz inne osoby prawa publicznego.

V. Spółdzielnie kredytowe.

Art. 91. Spółdzielnie kredytowe mogą wykonywać następujące czynności bankowe bez potrzeby wyjednywania zezwolenia Ministra Skarbu (koncesji):

1) udzielanie kredytów w formie dyskonta weksli, pożyczek skryptowych oraz rachunków bieżących i pożyczek, zabezpieczonych bądź hipotecznie, bądź przez poręczenie, bądź zastawem papierów wartościowych, wymienionych w punkcie 5 niniejszego artykułu;
2) redyskonto weksli;
3) przyjmowanie wkładów pieniężnych z prawem wydawania dowodów wkładowych imiennych, jednak bez prawa wydawania takich dowodów płatnych okazicielowi;
4) wydawanie przekazów, czeków i akredytyw oraz dokonywanie wypłat i wpłat w granicach Państwa z tym, że spółdzielnie, nie należące do związków rewizyjnych, mogą czynności te wykonywać tylko dla swych członków;
5) kupno i sprzedaż na rachunek własny oraz na rachunek osób trzecich papierów procentowych państwowych i samorządowych, listów zastawnych, akcyj central gospodarczych i przedsiębiorstw, organizowanych przez spółdzielnie, ich związki lub centrale gospodarcze;
6) odbiór wpłat na rachunek osób trzecich, inkaso weksli i dokumentów z tym, że spółdzielnie, nie należące do związków rewizyjnych, mogą wykonywać te czynności tylko dla swych członków;
7) przyjmowanie subskrypcyj na pożyczki państwowe i komunalne oraz na akcje przedsiębiorstw, o których mowa w punkcie 5 artykułu niniejszego;
8) zastępstwo czynności na rzecz Narodowego Banku Polskiego i innych banków;
9) przyjmowanie do depozytu papierów wartościowych i innych walorów oraz wynajmowanie kasetek zabezpieczonych.

Art. 92. Do wykonywania czynności, niewymienionych w art. 91, jak również czynności giełdowych na giełdach pieniężnych wymagane jest zezwolenie Ministra Skarbu. Zezwolenia takiego udziela Minister Skarbu według swobodnego uznania. W razie przeniesienia siedziby lub otwarcia oddziału spółdzielni, która uzyskała zezwolenie na wykonywanie czynności, niewymienionych w art. 91, spółdzielnia winna uzyskać na wykonywanie tych czynności w nowej siedzibie lub oddziale osobne zezwolenie Ministra Skarbu.

Art. 93. Zezwolenie, o którem mowa w art. 92, otrzymać mogą tylko spółdzielnie, należące do związku rewizyjnego w rozumieniu art. 68 i 70 ustawy z dnia 29 października 1920 r. o spółdzielniach (Dz. U. R. P. Nr. 111, poz. 733) lub będące same związkami rewizyjnemi. Ustanie przynależności do związku rewizyjnego powoduje utratę prawa wykonywania czynności, objętych zezwoleniem, do czasu ponownego przyjęcia do takiego związku.

Art. 94. Przepis statutu spółdzielni, stanowiący o rozciągnięciu jej działalności na czynności, wymagające zezwolenia (art. 92), może być zarejestrowany nie wcześniej, jak po przedstawieniu sądowi takiego zezwolenia.

Art. 95. W razie stwierdzenia, że działalność spółdzielni, trudniącej się czynnościami bankowemi, sprzeciwia się przepisom prawa lub statutu, albo że działalność takiej spółdzielni szkodliwa jest dla interesu publicznego, Ministrowi Skarbu przysługuje prawo zamianowania na wniosek rady spółdzielczej komisarza rządowego do stałego nadzorowania czynności spółdzielni, odebrania koncesji (art. 92) lub wdrożenia przed sądem okręgowym sprawy o rozwiązanie spółdzielni.

Art. 96. Do spółdzielni kredytowych nie mają zastosowania art. 10 ust. 1 oraz artykuły: 18, 21, 99, 102, 103 i 109 niniejszego rozporządzenia.

Przed użyciem strony "Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej o prawie bankowem" proszę pamiętać o zapoznaniu się z "Warunkami korzystania z portalu"

>>> POWRÓT
do archiwum przepisów prawa bankowego
Partnerzy Skarbiec.Biz – doradcy finansowi Goldenegg oraz private banking Deutsche Bank PBC

Wypełniając odpowiedni formularz kontaktowy (linki poniżej), za pośrednictwem portalu Skarbiec.Biz można zgłosić zainteresowanie kredytami i produktami inwestycyjnymi oferowanymi przez doradców finansowych Goldenegg sp. z o.o. oraz Deutsche Bank PBC S.A. Wysłanie takiego formularza nie zobowiązuje Cię do zawarcia umowy, ani nie wiąże się z żadnymi dodatkowymi opłatami. Doradca odpowiedniej instytucji skontaktuje się z Tobą, aby przedstawić szczegóły oferty inwestycyjnej albo kredytowej.

Goldenegg sp. z o.o. – kredyty dostosowane do Twoich możliwości i potrzeb oraz największy w Polsce wybór polis inwestycyjnych

Jeszcze całkiem niedawno temu pożyczanie pieniędzy uchodziło za synonim niegospodarności. Jednak wraz z rozwojem rynku finansowego podejście konsumentów do kredytów i pożyczek uległo ewolucji. Szczególnie często przedmiotem naszego zainteresowania jest kredyt mieszkaniowy – czemu trudno się dziwić, jeśli wziąć pod uwagę, że mieszkania na sprzedaż osiągnęły już iście europejskie ceny. Nie mniej często kredytem finansujemy bieżące wydatki (tzw. szybki kredyt), nawet jeśli wiąże się to z ustanowieniem zabezpieczenia na nieruchomości (pożyczka hipoteczna i mieszkaniowa).

Dlatego – wychodząc na przeciw Państwa potrzebom – oferujemy możliwość kontaktu z Goldenegg, doradcami którzy we współpracy z kilkunastoma bankami pomogą Państwu wybrać kredyt najlepiej dostosowany do Państwa możliwości i potrzeb finansowych.

Poza szeroką gamą kredytów Goldenegg posiada jedną z najciekawszych w naszym kraju ofert inwestycyjnych w postaci tzw. polis inwestycyjnych, które umożliwiają ochronę zainwestowanego kapitału i korzyści podatkowe niedostępne dla inwestorów indywidualnych.

Łącznie w ramach polis Aegon, Skandia i Hansard, które oferuje Goldenegg dostępne jest ponad 250 różnych ofert inwestycyjnych.

By wypełnić formularz kontaktowy GoldenEgg, proszę kliknąć TUTAJ.

Deutsche Bank PBC – nr 1 private bankingu

W ramach oferty Deutsche Bank PBC S.A. udostępniamy największą w Polsce paletę funduszy inwestycyjnych, dzięki której "Manager Magazine" uznał Deutsche Bank PBC S.A. za nr 1 na polskim rynku private bankingu. Według redakcji tego prestiżowego miesięcznika Deutsche Bank PBC S.A. oferuje wysoką jakość i duży wybór produktów inwestycyjnych, niskie opłaty miesięczne oraz atrakcyjne usługi towarzyszące.

Ponadto, udostępniamy również produkty kredytowe Deutsche Bank, takie jak kredyt samochodowy (auto-kredyt) czy też pożyczki lombardowe.

By wypełnić formularz kontaktowy Deutsche Bank PBC S.A., proszę kliknąć TUTAJ.

Oceń ten artykuł: