Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej o prawie bankowem

Korzystasz właśnie z archiwum przepisów prawa bankowego, co oznacza, że akt prawny, który znajduje się poniżej już nie obowiązuje.

Rozporządzenie
Prezydenta Rzeczypospolitej
z dnia 17 marca 1928 r.
o prawie bankowem.

(Dz. U. z dnia 22 marca 1928 r.)

Na podstawie art. 44 ust. 6 Konstytucji i ustawy z dnia 2 sierpnia 1926 r. o upoważnieniu Prezydenta Rzeczypospolitej do wydawania rozporządzeń z mocą ustawy (Dz. U. R. P. Nr. 78, poz. 443) postanawiam co następuje:

I. Przepisy ogólne.
A. Przedsiębiorstwa bankowe.

Art. 1. Za przedsiębiorstwa bankowe uważa się przedsiębiorstwa handlowe w rozumieniu prawa handlowego, trudniące się czynnościami bankowemi jako głównym przedmiotem przedsiębiorstwa. W razie powstania wątpliwości, czy pewne przedsiębiorstwo ma za przedmiot, względnie za główny przedmiot, czynności bankowe, rozstrzyga Minister Skarbu w porozumieniu z Ministrem Przemysłu i Handlu.

Art. 2. Bankami są przedsiębiorstwa bankowe, istniejące w formie bądź spółki akcyjnej, bądź spółki komandytowo-akcyjnej, oraz przedsiębiorstwa bankowe, założone na mocy przepisów o związkach międzykomunalnych (celowych), z wyjątkiem komunalnych kas oszczędności, objętych rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 kwietnia 1927 r. (Dz. U. R. P. Nr. 38, poz. 339), i gminnych kas wiejskich pożyczkowo-oszczędnościowych, objętych rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 30 grudnia 1924 r. (Dz. U. R. P. Nr. 118, poz. 1069).

Art. 3. Domami bankowemi są przedsiębiorstwa bankowe, należące do osób fizycznych lub istniejące w formie spółki jawnej (firmowej) albo komandytowej, uprawnione do wykonywania:
1) bądź wszystkich zwykłych czynności bankowych (art. 24 i 25);
2) bądź wszystkich zwykłych czynności bankowych, z wyjątkiem przyjmowania wkładów i depozytów oraz wydawania gwarancyj.

Art. 4. Kantorami wymiany są przedsiębiorstwa bankowe, należące do osób fizycznych lub istniejące w formie spółki jawnej (firmowej) albo komandytowej, uprawnione do wykonywania następujących czynności bankowych:

1) kupna i sprzedaży na rachunek własny i obcy pieniędzy zagranicznych w monetach i banknotach, krajowych papierów wartościowych oraz losów krajowych loteryj;
2) ubezpieczania obligacyj krajowych pożyczek premjowych.

Art. 5. Zakładami zastawniczemi (lombardami) są przedsiębiorstwa bankowe, należące do osób fizycznych lub prawnych lub też istniejące w formie spółki handlowej albo spółdzielni, uprawnione tylko do udzielania pożyczek pod zastaw ruchomości i przyjmowania ruchomości na przechowanie. Zakłady zastawnicze mogą ponadto trudnić się, za osobnem zezwoleniem Ministra Skarbu, komisową sprzedażą ruchomości, z zachowaniem obowiązujących w tej mierze przepisów, a w szczególności przepisów rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 7 czerwca 1927 r. o prawie przemysłowem (Dz. U. R. P. Nr. 53, poz. 468).
Pojęcie ruchomości w rozumieniu niniejszego artykułu nie obejmuje papierów wartościowych.

Art. 6. Spółdzielniami kredytowemi są zrzeszenia gospodarcze, oparte na ustawie z dnia 29 października 1920 r. o spółdzielniach (Dz. U. R. P. Nr. 111, poz. 733), trudniące się czynnościami bankowemi jako głównym przedmiotem przedsiębiorstwa.

Art. 7. Do założenia i prowadzenia przedsiębiorstwa bankowego, z wyjątkiem spółdzielni kredytowych (art. 6), potrzebne jest zezwolenie Ministra Skarbu (koncesja).

Art. 8. Do wykonywania poszczególnych czynności bankowych przez przedsiębiorstwo handlowe (w rozumieniu prawa handlowego), które nie jest przedsiębiorstwem bankowem, potrzebne jest również zezwolenie Ministra Skarbu. Zezwolenia tego udziela Minister Skarbu według swobodnego uznania. Spółdzielnie spożywcze, należące do związków rewizyjnych w rozumieniu art. 68 i 70 ustawy z dnia 29 października 1920 r. o spółdzielniach (Dz. U. R. P. Nr. 111, poz. 733), mogą bez zezwolenia, o którem mowa w ustępie poprzednim, przyjmować wkłady pieniężne od swych członków, bez prawa jednak wydawania dowodów wkładowych, opiewających na okaziciela lub opiewających na nazwisko, a płatnych okazicielowi.

Art. 9. Koncesja na prowadzenie przedsiębiorstwa bankowego nie może być udzielona spółce z ograniczoną odpowiedzialnością.

Art. 9a. W przedsiębiorstwie bankowem nie może uczestniczyć spólnik cichy.

Art. 10. Koncesji udziela według swego swobodnego uznania Minister Skarbu po zasięgnięciu opinji izby przemysłowo – handlowej o osobach założycieli i celowości przedsiębiorstwa. Dla przedsiębiorstw bankowych, opartych na przepisach o związkach międzykomunalnych (celowych), oraz dla spółek akcyjnych, zakładanych z zastrzeżeniem, że akcjonarjuszami mogą być tylko związki komunalne i międzykomunalne (celowe), koncesji udziela Minister Skarbu w porozumieniu z Ministrem Spraw Wewnętrznych. Koncesji na prowadzenie zakładu zastawniczego udziela Minister Skarbu w porozumieniu z Ministrem Spraw Wewnętrznych.

Art. 11. Niewykonywanie faktyczne koncesji bez przerwy w przeciągu jednego roku powoduje jej utratę.

Art. 12. W razie śmierci właściciela lub współwłaściciela (wspólnika osobiście odpowiedzialnego w spółce jawnej (firmowej), komandytowej lub komandytowo-akcyjnej) przedsiębiorstwa bankowego koncesja może przejść tylko na wdowę i małoletnie dzieci. Przejęcie koncesji przez innych spadkobierców, o ile umowa spółki tego nie wyklucza, wymaga uprzedniego zezwolenia Ministra Skarbu; w przeciwnym razie przedsiębiorstwo podlega likwidacji, o ile pozostały wspólnik nie przejmie udziału zmarłego.

Art. 13. Firma przedsiębiorstwa bankowego winna dokładnie określać rodzaj przedsiębiorstwa oraz formę prawną jego organizacji. Firma spółdzielni kredytowej może nie określać rodzaju przedsiębiorstwa. Słowo "bank" może być umieszczone tylko w firmie przedsiębiorstwa bankowego, określonego w art. 2 niniejszego rozporządzenia, lub w firmie spółdzielni kredytowej. Jednak w firmie spółdzielni kredytowej słowo "bank" może być umieszczone tylko z dodaniem słowa "spółdzielczy" lub słowa "ludowy", przy czym z uprawnienia tego mogą korzystać tylko spółdzielnie kredytowe, należące do związków rewizyjnych w rozumieniu art. 68 i 70 ustawy z dnia 29 października 1920 r. o spółdzielniach (Dz. U. R. P. z 1934 r. Nr 55, poz. 495). Przepis ustępu drugiego nie ma zastosowania do spółdzielni kredytowych, posiadających charakter ogólnokrajowego przedsiębiorstwa bankowego, o czym decyduje Minister Skarbu.

Art. 14. Najmniejsza wysokość kapitału zakładowego banku kredytu krótkoterminowego (art. 2 i 39) wynosi dla banków, mających siedzibę lub oddział (filję): 1) w Warszawie – 2.500.000 zł., 2) w Krakowie, Lwowie, Poznaniu, Katowicach i Łodzi – 1.500.000 zł., 3) we wszystkich innych miejscowościach – 1.000.000 zł.

Art. 15. Najmniejsza wysokość kapitału zakładowego banku hipotecznego (art. 2 i 68) wynosi bez względu na miejscowość 5.000.000 zł.

Art. 16. Najmniejsza wysokość kapitału zakładowego domu bankowego, uprawnionego do wykonywania wszystkich zwykłych czynności bankowych, wynosi 20% stawek, określonych w art. 14, zaś domu bankowego o ograniczonym zakresie działania – 10% tych stawek.

Art. 17. Najmniejsza wysokość kapitału zakładowego kantoru wymiany wynosi 2% stawek, określonych w art. 14.

Art. 18. Najmniejsza wysokość kapitału zakładowego zakładu zastawniczego wynosi 10% stawek, określonych w art. 14. Każdy oddział zakładu zastawniczego, znajdujący się w miejscowości poza siedzibą przedsiębiorstwa, winien posiadać dotację z kapitału zakładowego, jak samoistne przedsiębiorstwo, w wysokości również najmniej 10% stawek, określonych w art. 14.

Art. 19. Kapitał zakładowy spółki akcyjnej lub komandytowo-akcyjnej, będącej przedsiębiorstwem bankowem, winien być wniesiony w całości i oddany do dyspozycji spółki w dniu walnego zgromadzenia organizacyjnego z potrąceniem kosztów organizacji, które nie mogą wynosić więcej niż 10% kapitału zakładowego. Niedozwolone jest zbieranie kapitału zakładowego drogą publicznych zapisów lub drogą przyznawania na ten cel kredytów subskrybentom. Koszty organizacji winny być zamortyzowane w przeciągu pierwszych 10 lat istnienia spółki. Przepis niniejszego ustępu stosuje się również do spółdzielni kredytowych.

Art. 20. Akcje spółek akcyjnych i komandytowo-akcyjnych, będących przedsiębiorstwami bankowemi, winny opiewać na kwotę nominalną najmniej 100 złotych.

Art. 21. Kto uzyskał zezwolenie na prowadzenie domu bankowego, kantoru wymiany lub zakładu zastawniczego, obowiązany jest przed otrzymaniem dowodu koncesji złożyć kaucję, zabezpieczającą roszczenia, mogące wyniknąć z prowadzenia przedsiębiorstwa. Kaucja wynosi 10% kapitału zakładowego i pozostaje w depozycie w Centralnej Kasie Państwowej przez cały czas istnienia przedsiębiorstwa bankowego. Złożenie kaucji nie zwalnia takiego przedsiębiorstwa, względnie jego właściciela, od odpowiedzialności z całego majątku. Każdy oddział zakładu zastawniczego, znajdujący się w miejscowości poza siedzibą przedsiębiorstwa, traktowany jest pod względem obowiązku złożenia kaucji jak samoistne przedsiębiorstwo.

Art. 22. Przeniesienie siedziby oraz otwarcie w kraju lub zagranicą oddziału banku, domu bankowego lub kantoru wymiany może nastąpić tylko za zezwoleniem Ministra Skarbu, udzielonem według swobodnego uznania. Przeniesienie siedziby oraz otwarcie oddziału zakładu zastawniczego może nastąpić tylko za udzielonem według swobodnego uznania zezwoleniem Ministra Skarbu w porozumieniu z Ministrem Spraw Wewnętrznych. O ile tego wymagają inne ustawy, zezwolenia, przewidziane w poprzednich ustępach, udzielane są w porozumieniu z innemi właściwemi władzami.

Art. 23. Otwarcie w Państwie Polskiem oddziału zagranicznego przedsiębiorstwa bankowego może nastąpić tylko za zezwoleniem Ministra Skarbu, udzielonem według swobodnego uznania, pod warunkami przez Ministra Skarbu określonemi; zezwolenia na otwarcie oddziału zagranicznego zakładu zastawniczego udziela Minister Skarbu w porozumieniu z Ministrem Spraw Wewnętrznych. O ile tego wymagają inne ustawy, zezwolenia, przewidziane w poprzednim ustępie, udzielane są przez Ministra Skarbu w porozumieniu z innemi właściwemi władzami. Pod względem dotacji z kapitału zakładowego, przeznaczonej na działalność w Państwie Polskiem, oraz pod względem innych wymagań oddziały poszczególnych zagranicznych przedsiębiorstw bankowych podlegają przepisom niniejszego rozporządzenia jako samoistne przedsiębiorstwo bankowe. Każdy oddział zagranicznego zakładu zastawniczego uważany jest pod względem dotacji z kapitału zakładowego (art. 18) i obowiązku złożenia kaucji (art. 21) za samoistne przedsiębiorstwo bankowe. Minister Skarbu oznaczy, jaka część kapitału obrotowego oddziału, względnie oddziałów zagranicznego przedsiębiorstwa bankowego winna być użyta na operacje finansowe wyłącznie na obszarze Państwa Polskiego.

B. Czynności bankowe.

Art. 24. Czynności bankowe w rozumieniu niniejszego rozporządzenia dzielą się na czynności bankowe zwykłe i czynności, które wymagają osobnego zezwolenia.

Art. 25. Czynności bankowe, wymagające osobnego zezwolenia, są następujące:

1) wydawanie dowodów wkładowych płatnych okazicielowi (książeczek wkładkowych płatnych okazicielowi i asygnat kasowych na okaziciela);
2) udzielanie pożyczek pod zastaw ruchomości, z wyjątkiem pożyczek pod zastaw papierów wartościowych i towarów;
3) czynności emisyjne (emisja listów zastawnych i obligacyj).

Art. 26. W statutach banków oraz spółdzielni kredytowych winny być szczegółowo wymienione czynności, do których wykonania bank lub spółdzielnia kredytowa są uprawnione.

Art. 27. Książeczki wkładkowe, opiewające na okaziciela lub opiewające na nazwisko, a płatne okazicielowi, oraz asygnaty kasowe, opiewające na okaziciela, wydane przez bank na zasadzie zezwolenia rządowego według norm, zatwierdzonych przez Ministra Skarbu, są dokumentami na okaziciela, stwierdzającemi wkłady gotówkowe.

Art. 28. Do umownego przeniesienia własności książeczki wkładkowej, opiewającej na okaziciela lub opiewającej na nazwisko, a płatnej okazicielowi, konieczne jest jej wręczenie. Okaziciel książeczki wkładkowej będzie uważany za jej właściciela, o ile w samej książeczce niema odmiennych zastrzeżeń.

Art. 29. Książeczki wkładkowe, wydane przez bank z zachowaniem warunków, wymienionych w art. 27, mogą być przyjmowane na kaucje i wadja narówni z gotowizną.

Art. 30. Książeczki wkładkowe, określone w art. 27, nie mogą opiewać na kwoty niższe od 50 zł.

Art. 31. Asygnaty kasowe na okaziciela nie mogą opiewać na kwoty niższe od 5.000 zł.

Art. 32. Prawo wydawania książeczek wkładkowych i asygnat kasowych, określonych w art. 27, mogą uzyskać tylko takie banki, których kapitał zakładowy wynosi co najmniej dwa razy wyższą kwotę od określonej w art. 14. Prawo to nie może być im udzielone przed upływem 5 lat od ich założenia.

Art. 33. Suma wkładów, przyjętych przez bank na dowody wkładowe płatne okazicielowi (art. 27), nie może przewyższać trzechkrotnej wysokości kapitałów własnych banku.

Art. 34. Ograniczenia, zawarte w art. 30 – 33, nie mają zastosowania do instytucyj, których wkłady posiadają gwarancję Państwa lub związków samorządowych.

Art. 35. Przedsiębiorstwo bankowe, przyjmujące papiery wartościowe do depozytu lub na zastaw, jest obowiązane papiery te przechowywać ze starannością sumiennego kupca, w szczególności zapisać takie papiery do specjalnych ksiąg z wyszczególnieniem ich wartości imiennej, numerów oraz innych znamion, odróżniających je od innych papierów tej samej nazwy.

Art. 35a. Przy zleceniu zakupu papierów wartościowych przedsiębiorstwo bankowe powinno zawiadomić bezzwłocznie komitenta o wykonaniu zlecenia z wyszczególnieniem wartości imiennej, a nadto podać numery oraz inne znamiona, odróżniające papiery zakupione. Przy papierach wartościowych, podlegających losowaniu, wyszczególnienie numerów powinno być podane do wiadomości komitetowi nie później, jak w dniu, poprzedzającym losowanie.

Art. 36. Papiery wartościowe, przyjęte przez przedsiębiorstwo bankowe do depozytu lub na zastaw, nie mogą być przez przedsiębiorstwo to zastawione, jak również nie mogą być bez zgody ich właściciela oddane do depozytu innej osobie.

Art. 37. Przedsiębiorstwo bankowe nie może wykonywać prawa głosu, związanego z papierami wartościowemi, złożonemi w tem przedsiębiorstwie do depozytu lub pod zastaw, o ile nie otrzyma na to osobnego upoważnienia składającego. Zezwolenie to winno być wydane w formie pisemnej przy każdorazowem składaniu papierów do depozytu lub pod zastaw.
Art. 38. Na przyjęte do depozytu lub pod zastaw papiery wartościowe obowiązane jest przedsiębiorstwo bankowe wydać pokwitowanie z wyszczególnieniem cech, oznaczonych w art. 35.

Przed użyciem strony "Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej o prawie bankowem" proszę pamiętać o zapoznaniu się z "Warunkami korzystania z portalu"

>>> POWRÓT
do archiwum przepisów prawa bankowego

Partnerzy Skarbiec.Biz – doradcy finansowi Goldenegg oraz private banking Deutsche Bank PBC

Wypełniając odpowiedni formularz kontaktowy (linki poniżej), za pośrednictwem portalu Skarbiec.Biz można zgłosić zainteresowanie kredytami i produktami inwestycyjnymi oferowanymi przez doradców finansowych Goldenegg sp. z o.o. oraz Deutsche Bank PBC S.A. Wysłanie takiego formularza nie zobowiązuje Cię do zawarcia umowy, ani nie wiąże się z żadnymi dodatkowymi opłatami. Doradca odpowiedniej instytucji skontaktuje się z Tobą, aby przedstawić szczegóły oferty inwestycyjnej albo kredytowej.

Goldenegg sp. z o.o. – kredyty dostosowane do Twoich możliwości i potrzeb oraz największy w Polsce wybór polis inwestycyjnych

Jeszcze całkiem niedawno temu pożyczanie pieniędzy uchodziło za synonim niegospodarności. Jednak wraz z rozwojem rynku finansowego podejście konsumentów do kredytów i pożyczek uległo ewolucji. Szczególnie często przedmiotem naszego zainteresowania jest kredyt mieszkaniowy – czemu trudno się dziwić, jeśli wziąć pod uwagę, że mieszkania na sprzedaż osiągnęły już iście europejskie ceny. Nie mniej często kredytem finansujemy bieżące wydatki (tzw. szybki kredyt), nawet jeśli wiąże się to z ustanowieniem zabezpieczenia na nieruchomości (pożyczka hipoteczna i mieszkaniowa).

Dlatego – wychodząc na przeciw Państwa potrzebom – oferujemy możliwość kontaktu z Goldenegg, doradcami którzy we współpracy z kilkunastoma bankami pomogą Państwu wybrać kredyt najlepiej dostosowany do Państwa możliwości i potrzeb finansowych.

Poza szeroką gamą kredytów Goldenegg posiada jedną z najciekawszych w naszym kraju ofert inwestycyjnych w postaci tzw. polis inwestycyjnych, które umożliwiają ochronę zainwestowanego kapitału i korzyści podatkowe niedostępne dla inwestorów indywidualnych.

Łącznie w ramach polis Aegon, Skandia i Hansard, które oferuje Goldenegg dostępne jest ponad 250 różnych ofert inwestycyjnych.

By wypełnić formularz kontaktowy GoldenEgg, proszę kliknąć TUTAJ.

Deutsche Bank PBC – nr 1 private bankingu

W ramach oferty Deutsche Bank PBC S.A. udostępniamy największą w Polsce paletę funduszy inwestycyjnych, dzięki której "Manager Magazine" uznał Deutsche Bank PBC S.A. za nr 1 na polskim rynku private bankingu. Według redakcji tego prestiżowego miesięcznika Deutsche Bank PBC S.A. oferuje wysoką jakość i duży wybór produktów inwestycyjnych, niskie opłaty miesięczne oraz atrakcyjne usługi towarzyszące.

Ponadto, udostępniamy również produkty kredytowe Deutsche Bank, takie jak kredyt samochodowy (auto-kredyt) czy też pożyczki lombardowe.

By wypełnić formularz kontaktowy Deutsche Bank PBC S.A., proszę kliknąć TUTAJ.