Dekret z dnia 25 października 1948 r. o reformie bankowej


Dekret z dnia 25 października 1948 r. o reformie bankowej

Korzystasz właśnie z archiwum przepisów prawa bankowego, co oznacza, że akt prawny, który znajduje się poniżej już nie obowiązuje.

Dekret
z dnia 25 października 1948 r.
o reformie bankowej
(Dz. U. z dnia 11 lipca 1951 r.)

[część 2]

2. Banki w formie spółek akcyjnych.

Art. 18. Spośród istniejących banków w formie spółek akcyjnych wykonywać czynności bankowe mogą wyłącznie:

1) Bank Handlowy w Warszawie S.A. w zakresie obrotów z zagranicą, ustalonym przez Ministra Finansów,
2) Bank Polska Kasa Opieki S.A. w zakresie, który ustala Minister Finansów.
3) Spółdzielnie oszczędnościowo-pożyczkowe.

Art. 19. 1. Rolnicze spółdzielnie oszczędnościowo-pożyczkowe powołane są do finansowej obsługi:

1) indywidualnie gospodarujących rolników,
2) członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych,
3) gospodarki chłopskiej we wszelkich jej formach,
4) rzemiosła, drobnej wytwórczości i usług na wsi,
5) pozostałej ludności wiejskiej,

w zakresie ustalonym przez Ministra Finansów w porozumieniu z Centralnym Związkiem Spółdzielczym.

2. Miejskie spółdzielnie oszczędnościowo-pożyczkowe powołane są do finansowej obsługi ludności miejskiej w zakresie ustalonym przez Ministra Finansów w porozumieniu z Centralnym Związkiem Spółdzielczym.
3. W miastach i osiedlach, w których nie zostały zorganizowane miejskie spółdzielnie oszczędnościowo-pożyczkowe, obsługę finansową ludności miejskiej w zakresie rolnictwa, rzemiosła, drobnej wytwórczości i usług wykonywać mogą rolnicze spółdzielnie oszczędnościowo-pożyczkowe.
4. Spółdzielnie oszczędnościowo-pożyczkowe mogą korzystać z kredytów w ramach państwowego planu kredytowego w bankach wskazanych przez Ministra Finansów. Banki te uprawnione są do kontroli działalności pożyczkowej spółdzielni oszczędnościowo-pożyczkowych w zakresie udzielonych im kredytów.
5. Wysokość odsetek i prowizji od operacji czynnych i biernych spółdzielni oszczędnościowo-pożyczkowych określa Minister Finansów w drodze zarządzenia wydanego w porozumieniu z Centralnym Związkiem Spółdzielczym.

Art. 20. (skreślony).

Art. 21. (skreślony).

Art. 22. Przepisy art. 13 ust. 1-3 stosuje się odpowiednio do spółdzielni oszczędnościowo-pożyczkowych.

Art. 23. Do spółdzielni oszczędnościowo-pożyczkowych nie mają zastosowania przepisy rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 17 marca 1928 r. o prawie bankowym (Dz. U. R. P. Nr 34, poz. 321), zmienionego dekretem z dnia 18 grudnia 1945 r. (Dz. U. R. P. z 1946 r. Nr 2, poz. 10).

Rozdział III.
Przepisy dotyczące wkładów oszczędnościowych.

Art. 24. 1. Wkłady oszczędnościowe złożone w Powszechnej Kasie Oszczędności wolne są od zajęcia zarówno sądowego, jak i administracyjnego do wysokości trzech tysięcy złotych, jeżeli przepisy szczególne nie stanowią inaczej.
2. Wkłady oszczędnościowe, złożone w Powszechnej Kasie Oszczędności, korzystają z bezpieczeństwa prawnego (pupilarnego).
3. Za zobowiązania Powszechnej Kasy Oszczędności z tytułu wkładów oszczędnościowych poręcza Państwo.
4. Powszechna Kasa Oszczędności uprawniona jest do wypłacania wkładów oszczędnościowych kosztów pogrzebu wkładcy w wysokości, odpowiadającej zwyczajom miejscowym i stosunkom majątkowym zmarłego – osobie, która z książeczką oszczędnościową przedłoży akt zgonu wkładcy oraz rachunki, stwierdzające wysokość poniesionych wydatków.
5. Informacje, dotyczące wkładów oszczędnościowych, nie mogą być udzielane przez Powszechną Kasę Oszczędności, chyba że zażąda tego sąd lub prokurator w związku z toczącą się przeciwko wkładcy sprawą karną.

Art. 24a. Przepisy art. 24 ust. 1, 4, 5 stosuje się odpowiednio do wkładów oszczędnościowych w spółdzielniach oszczędnościowo-pożyczkowych.

Rozdział IV.
1. Przepisy o likwidacji dotychczasowych instytucji bankowych.

Art. 25. 1. Istniejące w chwili ogłoszenia niniejszego dekretu przedsiębiorstwa bankowe państwowe i inne przedsiębiorstwa bankowe, Bank Polski, Bank Gospodarstwa Spółdzielczego, komunalne kasy oszczędności, Komunalny Związek Kredytowy w Poznaniu wraz z Komunalnym Bankiem Kredytowym w Poznaniu, Wojewódzki Bank Pożyczkowy w Poznaniu, gminne kasy pożyczkowo-oszczędnościowe, kasy przezorności oraz wszelkie inne instytucje kredytowe:

1) przekażą instytucjom bankowym (art. 1) wskazanym przez Ministra Finansów wszystkie swe agendy oraz aktywa i pasywa objęte rachunkiem "polskim",
2) przekażą Państwu swe nieruchomości i ruchomości figurujące w rachunkach "starym" i "okupacyjnym" z tym, że wierzytelności, przysługujące z tego tytułu instytucjom przekazującym, wchodzą jako aktywa do ich rachunku "starego" bądź "okupacyjnego",
3) przechodzą w stan likwidacji, która obejmie rachunki "stare" i "okupacyjne".

2. Termin, sposób i warunki wykonania czynności wymienionych w ust. 1, określi Minister Finansów.
3. Przepisy ust. 1 nie dotyczą Narodowego Banku Polskiego, Banku Polska Kasa Opieki S.A. i Banku Handlowego w Warszawie S.A. Ponadto przepisy ust. 1 nie dotyczą przedsiębiorstw bankowych i instytucji kredytu długoterminowego, postawionych w stan likwidacji przed ogłoszeniem niniejszego dekretu.
4. Z chwilą przekazania aktywów i pasywów rachunku polskiego (ust. 1 pkt 1) wierzytelności instytucji przekazujących przechodzą w granicach przekazania na instytucje przejmujące, a zarazem instytucje te stają się dłużnikami w miejsce instytucji przekazujących, które zostają zwolnione z zobowiązania. Przejście praw i obowiązków z instytucji przekazujących na przejmujące następuje z mocy samego prawa.
5. Hipoteki, poręczenia i prawa zastawu, ustanowione dla zabezpieczenia zobowiązań nie wygasają, lecz przysługują nadal instytucji przejmującej, jeśli stała się wierzycielem, lub przeciwko niej, jeśli stała się dłużnikiem. Hipoteki te oraz poręczenia i prawa zastawu po spłacie przejętych kredytów nie wygasają, lecz pozostają nadal jako zabezpieczenie zobowiązań, wynikłych z tytułu innych kredytów, udzielonych przez instytucje przejmujące. W stosunku do zabezpieczeń, będących przedmiotem wpisu do księgi wieczystej lub rejestru publicznego, przejście zostanie uwidocznione na jednostronny wniosek osoby uprawnionej. Wniosek taki zaopatrzony w zaświadczenie instytucji przekazującej o przejściu zabezpieczenia stanowi podstawę do dokonania wpisów w księgach wieczystych i rejestrach publicznych. Od wniosków takich oraz czynności w postępowaniu dotyczącym prowadzenia ksiąg wieczystych i rejestrów nie będą pobierane żadne opłaty.
6. Przejście praw i obowiązków, o których mowa w niniejszym artykule, nie pozbawia dłużnika praw wynikających z przepisów art. 174 i 185 kodeksu zobowiązań.
7. Podstawę do dokonania w księgach wieczystych wpisu, stwierdzającego przejście na rzecz Państwa własności nieruchomości, przekazanej zgodnie z ust. 1 pkt 1 i 2, stanowi zarządzenie Ministra Finansów, wydane na podstawie ust. 2. Od wniosków o wpis prawa własności nie będą pobierane żadne opłaty.

Art. 26. Przejęcie agend, aktywów i pasywów w myśl artykułu poprzedzającego jak również nadwyżki uzyskane przy przekazywaniu nieruchomości i ruchomości wolne są od wszelkich podatków i opłat państwowych oraz od innych należności publicznych.
orzeczenia sądów

Art. 27. 1. O ile dekret niniejszy nie stanowi inaczej, do likwidacji, przewidzianej w art. 25 ust. 1 pkt 3, mają zastosowanie przepisy dekretu z dnia 25 października 1948 r. o zasadach i trybie likwidacji niektórych przedsiębiorstw bankowych (Dz. U. R. P. Nr 52, poz. 410).
2. Wierzytelności i zobowiązania pieniężne zostaną przyjęte do bilansu otwarcie likwidacji i listy wierzytelności według zasad, przewidzianych dekretem z dnia 27 lipca 1949 r. o zaciąganiu nowych i określaniu wysokości nie umorzonych zobowiązań pieniężnych (Dz. U. R. P. Nr 45, poz. 332) oraz ustawą z dnia 28 października 1950 r. o zmianie systemu pieniężnego (Dz. U. R. P. Nr 50, poz. 459). Przepis art. 25 lit. d) dekretu z dnia 27 lipca 1949 r. o zaciąganiu nowych i określaniu wysokości nie umorzonych zobowiązań pieniężnych nie ma zastosowania.
3. Do zobowiązań długoterminowych, wynikających z emisji obligacji i listów zastawnych:

a) nie mają zastosowania przepisy art. 21 i 22 dekretu z dnia 25 października 1948 r. o zasadach i trybie likwidacji niektórych przedsiębiorstw bankowych,
b) mają zastosowanie przepisy art. 19, 20, 28 i 29 dekretu z dnia 25 października 1948 r. o zasadach i trybie likwidacji niektórych instytucji kredytu długoterminowego (Dz. U. R. P. Nr 52, poz. 411).

4. Zobowiązania likwidowanych instytucji bankowych z tytułu emitowanych listów zastawnych lub obligacji, jak również z innych dokumentów na okaziciela, zostaną przyjęte na listę wierzytelności nawet bez pisemnego zgłoszenia wymienionych papierów i dokumentów na okaziciela, jeżeli figurują w wykazach, sporządzonych w toku rejestracji, przeprowadzonej w myśl dekretu z dnia 3 lutego 1947 r. o rejestracji i umarzaniu niektórych dokumentów na okaziciela, emitowanych przed dniem 1 września 1939 r. (Dz. U. R. P. z 1948 r. Nr 28, poz. 190).
5. Zobowiązania Pocztowej Kasy Oszczędności z tytułu wkładów (książeczek) oszczędnościowych, nie wymienionych w ust. 4 – zostaną przejęte na listę wierzytelności nawet bez pisemnego ich zgłoszenia, jeżeli zostały zarejestrowane w Pocztowej Kasie Oszczędności w czasie od dnia 9 maja 1945 r. do dnia 31 grudnia 1949 r.
6. Wierzytelności nie zgłoszone w terminie, określonym w art. 14 ust. 3 dekretu z dnia 25 października 1948 r. o zasadach i trybie likwidacji niektórych przedsiębiorstw bankowych – wyjąwszy przypadki, o których mowa w ust. 4 i 5 – nie będą zaspokojone.
7. Przy likwidacji Pocztowej Kasy Oszczędności uiszczenie należności, określonych w art. 25 pkt 7 dekretu z dnia 25 października 1948 r. o zasadach i trybie likwidacji niektórych przedsiębiorstw bankowych, nastąpi w ten sposób, że wierzytelnościom osób fizycznych z tytułu wkładów (książeczek) oszczędnościowych przysługiwać będzie pierwszeństwo w zaspokojeniu przed innymi wierzytelnościami, wymienionymi w powołanym art. 25 pkt 7.

Art. 28. W instytucjach, w których statuty przewidują odpowiedzialność wspólników (udziałowców) w wielokrotności udziału, odpowiedzialność ta zostaje ograniczona do wpłat, wniesionych do chwili ogłoszenia niniejszego dekretu, chyba że przed tym nastąpiło w formie prawem przepisanej wezwanie wspólników (udziałowców) do wniesienia dalszych wpłat z tego tytułu.

Art. 29. 1. Stosunek pracy pracowników instytucji bankowych podlega przepisom ustawodawstwa pracy.
2. Umowy o pracę pracowników, zatrudnionych w instytucjach, przekazujących agendy z mocy art. 25, wygasają z chwilą nawiązania z tymi pracownikami stosunku pracy przez instytucje przejmujące.
3. Umowy z pracownikami, którzy nie przeszli do pracy w instytucjach przejmujących, ulegają rozwiązaniu z zachowaniem ustawowego okresu wypowiedzenia.
4. Inne uprawnienia, wynikające z dotychczasowych umów, oraz uprawnienia emerytalne pracowników, wymienionych w ustępach poprzedzających, nie mogą być dochodzone. Sprawę tych uprawnień uregulują odrębne przepisy.

Art. 30. 1. Sprawa funduszów emerytalnych instytucji ulegających likwidacji zostanie uregulowana osobnymi przepisami.
2. Nieruchomości i ruchomości stanowiące własność lub zabezpieczenie funduszów emerytalnych przy poszczególnych likwidujących się bankach nie ulegają przekazaniu w myśl art. 25 niniejszego dekretu i nie wchodzą do majątku ulegającego likwidacji.

Art. 31. Instytucje likwidowane na podstawie niniejszego dekretu są wolne od chwili przejścia w stan likwidacji od wszelkich podatków, opłat skarbowych, sądowych i innych należności publicznych.
2. Przepisy o likwidacji komunalnych kas oszczędności.

Art. 32. Z dniem wejścia w życie dekretu niniejszego:

1) przestaje istnieć Związek Komunalnych Kas Oszczędności Rzeczypospolitej Polskiej, a prawa i obowiązki oraz majątek tego związku przechodzą na Narodowy Bank Polski,
2) komunalne kasy oszczędności zostają podporządkowane pod względem organizacyjnym, personalnym, finansowym i rewizyjnym Narodowemu Bankowi Polskiemu, a wszelkie uprawnienia, zastrzeżone dotychczasowymi przepisami związkom założycielskim, radom i komisjom rewizyjnym – przechodzą na zarząd Narodowego Banku Polskiego; z chwilą objęcia obowiązków przez mianowanego dla komunalnej kasy oszczędności likwidatora przechodzą uprawnienia Narodowego Banku Polskiego bądź zarządu Narodowego Banku Polskiego na mianowanego likwidatora w zakresie, w jakim likwidacja się toczy; z chwilą całkowitego wykonania czynności, określonych w art. 25 ust. 1 pkt 1 i 2, uprawnienia Narodowego Banku Polskiego bądź zarządu Narodowego Banku Polskiego wygasają.

Art. 33. Ilekroć w obowiązujących przepisach o komunalnych kasach oszczędności użyte są wyrazy "władza nadzorcza", należy rozumieć, że władzą tą jest Minister Finansów.

Art. 34. Do likwidacji komunalnych kas oszczędności nie mają zastosowania przepisy art. 27 ust. 3 pkt b) oraz ust. 5 i 7. Nadwyżki pozostałe w poszczególnych kasach po zaspokojeniu wierzytelności osób fizycznych z tytułu wkładów (książeczek) oszczędnościowych zostaną zarządzeniem Ministra Finansów przeznaczone na zaspokojenie analogicznych wierzytelności do tych kas, których masa likwidacyjna rachunków "starego" i "okupacyjnego" na to nie wystarcza. Dalszą nadwyżkę Minister Finansów przeznaczy na zaspokojenie pozostałych wierzytelności, wymienionych w art. 25 pkt 7 dekretu z dnia 25 października 1948 r. o zasadach i trybie likwidacji niektórych przedsiębiorstw bankowych, następnie zaś na zaspokojenie wierzytelności, wymienionych w pkt 8 tego artykułu. Jeżeli po zaspokojeniu wierzytelności, wymienionych w pkt 7 i 8 art. 25 powołanego dekretu pozostanie jeszcze nadwyżka, przechodzi ona na rzecz Państwa.
3. (skreślony).

Art. 35. (skreślony).

Rozdział V.
Przepisy końcowe.

Art. 36. Z dniem wejścia w życie niniejszego dekretu tracą moc:

1) wszelkie postanowienia o likwidacji zawarte w przepisach prawa lub w statutach instytucji ulegających likwidacji, o ile są sprzeczne z niniejszym dekretem;
2) rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 30 grudnia 1924 r. o organizacji i ustalaniu statutów gminnych kas pożyczkowo-oszczędnościowych (Dz. U. R. P. Nr 118, poz. 1069);
3) dekret z dnia 20 marca 1946 r. o Banku Komunalnym (Dz. U. R. P. Nr 12, poz. 77);
4) przepis art. 4 rozporządzenia Prezydenta Rzeczpospolitej z 24 października 1934 r. o Komunalnych Kasach Oszczędności (Dz. U. R. P. Nr 95, poz. 860) oraz przepisy tego rozporządzenia, dotyczące zakładania komunalnych kas oszczędności.

Art. 37. Rada Ministrów może wyłączyć poszczególne instytucje bankowe spod działania przepisów niniejszego dekretu, stawiając je jednocześnie w stan likwidacji i określając warunki i tryb likwidacji.

Art. 38. W przypadkach gospodarczo uzasadnionych Minister Finansów w porozumieniu z Przewodniczącym Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego może w drodze zarządzenia nakazać całkowite lub częściowe przejęcie agend jednej z instytucji bankowych przez jedną lub kilka instytucji bankowych, określając jednocześnie warunki i tryb przejęcia.

Art. 39. 1. Wykonanie niniejszego dekretu porucza się Ministrowi Finansów.
2. Z chwilą wejścia w życie niniejszego dekretu Minister Finansów może wydawać zarządzenia i polecenia zmierzające do przygotowania wykonania niniejszego dekretu.

Art. 40. Dekret niniejszy wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Przed użyciem strony "Dekret z dnia 25 października 1948 r. o reformie bankowej" proszę pamiętać o zapoznaniu się z "Warunkami korzystania z portalu"

>>> POWRÓT
do archiwum przepisów prawa bankowego
Partnerzy Skarbiec.Biz – doradcy finansowi Goldenegg oraz private banking Deutsche Bank PBC

Wypełniając odpowiedni formularz kontaktowy (linki poniżej), za pośrednictwem portalu Skarbiec.Biz można zgłosić zainteresowanie kredytami i produktami inwestycyjnymi oferowanymi przez doradców finansowych Goldenegg sp. z o.o. oraz Deutsche Bank PBC S.A. Wysłanie takiego formularza nie zobowiązuje Cię do zawarcia umowy, ani nie wiąże się z żadnymi dodatkowymi opłatami. Doradca odpowiedniej instytucji skontaktuje się z Tobą, aby przedstawić szczegóły oferty inwestycyjnej albo kredytowej.

Goldenegg sp. z o.o. – kredyty dostosowane do Twoich możliwości i potrzeb oraz największy w Polsce wybór polis inwestycyjnych

Jeszcze całkiem niedawno temu pożyczanie pieniędzy uchodziło za synonim niegospodarności. Jednak wraz z rozwojem rynku finansowego podejście konsumentów do kredytów i pożyczek uległo ewolucji. Szczególnie często przedmiotem naszego zainteresowania jest kredyt mieszkaniowy – czemu trudno się dziwić, jeśli wziąć pod uwagę, że mieszkania na sprzedaż osiągnęły już iście europejskie ceny. Nie mniej często kredytem finansujemy bieżące wydatki (tzw. szybki kredyt), nawet jeśli wiąże się to z ustanowieniem zabezpieczenia na nieruchomości (pożyczka hipoteczna i mieszkaniowa).

Dlatego – wychodząc na przeciw Państwa potrzebom – oferujemy możliwość kontaktu z Goldenegg, doradcami którzy we współpracy z kilkunastoma bankami pomogą Państwu wybrać kredyt najlepiej dostosowany do Państwa możliwości i potrzeb finansowych.

Poza szeroką gamą kredytów Goldenegg posiada jedną z najciekawszych w naszym kraju ofert inwestycyjnych w postaci tzw. polis inwestycyjnych, które umożliwiają ochronę zainwestowanego kapitału i korzyści podatkowe niedostępne dla inwestorów indywidualnych.

Łącznie w ramach polis Aegon, Skandia i Hansard, które oferuje Goldenegg dostępne jest ponad 250 różnych ofert inwestycyjnych.

By wypełnić formularz kontaktowy GoldenEgg, proszę kliknąć TUTAJ.

Deutsche Bank PBC – nr 1 private bankingu

W ramach oferty Deutsche Bank PBC S.A. udostępniamy największą w Polsce paletę funduszy inwestycyjnych, dzięki której "Manager Magazine" uznał Deutsche Bank PBC S.A. za nr 1 na polskim rynku private bankingu. Według redakcji tego prestiżowego miesięcznika Deutsche Bank PBC S.A. oferuje wysoką jakość i duży wybór produktów inwestycyjnych, niskie opłaty miesięczne oraz atrakcyjne usługi towarzyszące.

Ponadto, udostępniamy również produkty kredytowe Deutsche Bank, takie jak kredyt samochodowy (auto-kredyt) czy też pożyczki lombardowe.

By wypełnić formularz kontaktowy Deutsche Bank PBC S.A., proszę kliknąć TUTAJ.

Oceń ten artykuł: