Kiedy pracownik może dostać grzywnę za palenie w zakładzie pracy?
[02.01.2014] Palenie wyrobów tytoniowych w jakimkolwiek pomieszczeniu zakładu pracy (za wyjątkiem palarni) stanowić będzie wykroczenie, za które na podstawie art. 13 ust. 2 ustawy będzie mogła być wymierzona grzywna w wysokości do 500 zł.
Stosownie do treści art. 13 ust. 2 ustawy z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz. U. z 19996 r., Nr 10, poz. 55 ze zm. – dalej "ustawa") "kto pali wyroby tytoniowe w miejscach objętych zakazami określonymi w art. 5 ustawy, podlega karze grzywny do 500 zł". Jednocześnie, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt. 4 ww. ustawy generalnym zakazem palenia wyrobów tytoniowych objęto pomieszczenia zakładów pracy. Zakaz ten nie obejmuje wyodrębnionej w zakładzie pracy przez jego właściciela lub zarządzającego palarni.
Mając na uwadze powyższe, należy przyjąć, iż palenie wyrobów tytoniowych w jakimkolwiek pomieszczeniu zakładu pracy (za wyjątkiem palarni) stanowić będzie wykroczenie, za które na podstawie art. 13 ust. 2 ustawy będzie mogła być wymierzona grzywna w wysokości do 500 zł. Z kolei używanie wyrobów tytoniowych poza pomieszczeniami zakładu pracy nie będzie mogło zostać uznane za naruszające zakaz określony w art. 5 ustawy a tym samym za wykroczenie, nawet wówczas, gdy właściciel lub podmiot zarządzający zakładem pracy ustanowi zakaz palenia również poza pomieszczeniami zakładu pracy.
Przepisy ustawy nie definiują pojęcia "pomieszczenia zakładu pracy". W piśmiennictwie przyjmuje się, że przez pomieszczenie należy rozumieć najmniej złożoną, wydzieloną przestrzeń, wchodzącą w skład różnych obiektów, występujących na terenie zakładu pracy. Pomieszczenie jest zatem mniejszą jednostką przestrzenną niż lokal, w skład którego wchodzić może kilka pomieszczeń, (za: R. Golat, Nowe obowiązki pracodawców w związku z ograniczaniem palenia tytoniu, w: Służba Pracownicza, 2010, z. 12). Przez wyroby tytoniowe w rozumieniu wskazanego przepisu ustawy należy z kolei rozumieć wszelkie wyprodukowane z tytoniu wyroby, takie jak papierosy, cygara, cygaretki, tytoń fajkowy, machorka i inne, zawierające tytoń lub jego składniki, z wyłączeniem produktów leczniczych zawierających nikotynę.
Wykroczenie penalizowane na podstawie art. 13 ust. 2 ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych może popełnić każdy zdolny do ponoszenia odpowiedzialności za wykroczenie (osoba, która ukończyła 17 lat). Może być ono popełnione z winy umyślnej lub z winy nieumyślnej. Dla jego popełnienia nie jest konieczne nastąpienie jakiegokolwiek skutku (np. zaprószenie ognia wskutek zapalenia papierosa w miejscu niedozwolonym).
Grzywnę za naruszenie ustawowego zakazu palenia wyrobów tytoniowych mogą nałożyć w postepowaniu w sprawach o wykroczenia następujące organy: Policja, Straż Miejska (gminna) oraz Państwowa Inspekcja Sanitarna.
W celu ukarania osoby dopuszczającej się naruszenia ustawowego zakazu palenia wyrobów tytoniowych grzywną konieczne jest zawiadomienie organów uprawnionych do jej nakładania (tj. właściwej terytorialnie jednostki organizacyjnej Policji, Straży Miejskiej lub Państwowej Inspekcji Sanitarnej), poprzez skierowanie do nich pisemnego zawiadomienia o możliwości popełnienia wykroczenia.
W zawiadomieniu tym należy określić zachowanie sprawcy, które wypełniać ma znamiona wykroczenia, podstawy penalizacji takiego zachowania (tj. art. 13 ust. 2 o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych ustawy), wskazać sprawcę lub okoliczności, które mogą pozwolić na jego ustalenie oraz przytoczyć dowody pozwalające potwierdzić popełnienie wykroczenia. Organ, do którego skierowane zostanie zawiadomienie przeprowadzi czynności wyjaśniające. Gdy wynik tych czynności pozwoli na ustalenie, że wykroczenie zostało popełnione zawiadomiony organ może:
- nałożyć grzywnę w drodze mandatu karnego, jeśli spełnione będą przesłanki zastosowania postepowania mandatowego;
- skierować wniosek o ukaranie do sądu, gdy brak przesłanek zastosowania postępowania mandatowego;
- odstąpić od skierowania wniosku o ukaranie lub nałożenia grzywny w drodze mandatu karnego i poprzestać na zastosowaniu pouczenia, zwróceniu uwagi, ostrzeżeniu lub na zastosowaniu innych środków oddziaływania wychowawczego.
Zawiadomienie o możliwości popełnienia wykroczenia w postaci naruszenia ustawowego zakazu palenia można dokonać również telefonicznie. Niewykluczone jest także wezwanie właściwych organów bezpośrednio na miejsce popełnienia wykroczenia. W przypadku dopuszczenia się wykroczenia penalizowanego na podstawie art. 13 ust. 2 ustawy właściciel zakładu pracy może występować w charakterze pokrzywdzonego, gdyż naruszenie ustawowego zakazu palenia w pomieszczeniach zakładu pracy niewątpliwie bezpośrednio zagraża dobrom prawnym takiego podmiotu.
Treści dostarcza: Kancelaria prawna MAJCHRZAK BRANDT I WSPÓLNICY
