Dwadzieścia lat temu Urząd Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej (EUIPO), na wniosek Seven Towns, spółki brytyjskiej zarządzającej prawami własności intelektualnej obejmującymi kostkę Rubika, zarejestrował dla tej układanki trójwymiarowy znak towarowy, przedstawiający kształt sześcianu z widocznym na każdej ze ścian podziałem na 9 równych kwadratów. Pięć lat później niemiecki producent zabawek wystąpił o unieważnienie rejestracji prawa do tego znaku. W sprawie toczącego się od 20 lat sporu, Sąd UE wydał wyrok 24 października 2019 r. (sygn. T-601/17).
Niemiecka spółka Simba Toys wniosła w 2006 r. do EUIPO o unieważnienie prawa do trójwymiarowego znaku towarowego wskazując, że obejmując określone rozwiązania techniczne, polegające na zdolności rotacji, produkt powinien uzyskać ochronę patentową, a nie znaku towarowego. W obliczu oddalenia wniosku przez EUIPO, niemiecka spółka wniosła skargę o stwierdzenie nieważności decyzji wydanej przez ten urząd. W 2014 r., Sąd UE, czyli jeden z dwóch organów sądowniczych wchodzących w skład Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, oddalił jej skargę. Sąd orzekł, że zarejestrowany kształt sześcianu nie zawiera w sobie funkcji technicznej, która uniemożliwiałaby uzyskanie dla niego ochrony unijnego znaku towarowego.
Skarżąca odwołała się do drugiego z organów TSUE – Trybunału Sprawiedliwości. W 2016 r. Trybunał uchylił wyrok Sądu i stwierdził nieważność decyzji Urzędu UE ds. Własności Intelektualnej, wskazując, że obie instytucje nie uwzględniły w swych rozstrzygnięciach niewidocznych elementów funkcjonalnych zawartych w kształcie tego znaku, czyli zdolności rotacji. Wskutek przekazania EUIPO sprawy do ponownego rozpatrzenia, w czerwcu 2017 r., uwzględniając wskazania Trybunału urząd stwierdził, że sposób prezentacji na znaku graficznym: całkowitego kształtu sześcianu, zawierającego czarne linie i wydzielone nimi małe kwadraty na każdej ze ścian, jak również różnice kolorów na ścianach sześcianu – wykazuje trzy zasadnicze jego właściwości, niezbędne do uzyskania efektu technicznego. Ponieważ Rozporządzenie Rady (WE) nr 207/2009 z dnia 26 lutego 2009 r. w sprawie wspólnotowego znaku towarowego (Dz.U. 2009, L 78, s. 1), [zastąpione rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/1001 z dnia 14 czerwca 2017 r. w sprawie znaku towarowego Unii Europejskiej (Dz.U. 2017, L 154, s. 1)], nie przewiduje możliwości rejestracji znaku towarowego, w postaci kształtu, którego zasadnicze właściwości są niezbędne do uzyskania efektu technicznego, EUIPO stwierdził, że znak został zarejestrowany z naruszeniem przepisów tego rozporządzenia.
Decyzję EUIPO o unieważnieniu prawa do znaku towarowego zaskarżyła spółka Rubik’s Brand Ltd, aktualny właściciel prawa do tego znaku. W wydanym 24 października 2019 r. wyroku, Sąd UE podważył prawidłowość ustaleń EUIPO o tym, że różnice kolorów na sześciu ścianach sześcianu stanowią zasadniczą właściwość spornego znaku towarowego. Jednak utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję urzędu, zgadzając się co do pozostałych jego właściwości:
„Sąd stwierdził, że o ile różnice kolorów na sześciu ścianach nie stanowią zasadniczej właściwości spornego znaku towarowego, o tyle dwie właściwości tego znaku towarowego, które EUIPO prawidłowo zakwalifikował jako zasadnicze, są niezbędne do uzyskania zamierzonego efektu przez towar reprezentowany za pomocą rozpatrywanego kształtu sześcianu, w związku z czym ten ostatni nie może być zarejestrowany jako unijny znak towarowy. W konsekwencji Sąd utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję i oddalił skargę spółki Rubik’s Brand” (Sąd UE, Komunikat prasowy nr 131/19, wyrok w sprawie T-601/17 Rubik’s Brand Ltd/EUIPO).
Autor: Portal Skarbiec.biz
