Wyroby stalowe – problemy klasyfikacyjne, ale ryzyka podatkowe
[10.04.2015] Generalną regułą w podatku VAT jest, że to sprzedawca występuje w roli podatnika VAT, tj. w roli podmiotu mającego obowiązek rozliczyć VAT należny z tytułu realizowanej dostawy towarów. Wynika to wprost z art. 15 ust. 1 i ust. 2 Ustawy o VAT.
Natomiast są pewne sytuacje, w których to nabywca występuje w roli podatnika VAT z tytułu realizowanej dostawy towarów, tzn. na nabywcy ciąży obowiązek rozliczenia podatku VAT należnego z tytułu transakcji dostawy towaru. W myśl bowiem art. 17 ust. 1 pkt 7 Ustawy o VAT, podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające towary wymienione w załączniku nr 11 do ustawy, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:
a) dokonującym ich dostawy jest podatnik, o którym mowa w art. 15, u którego sprzedaż nie jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9,
b) nabywcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15,
c) dostawa nie jest objęta zwolnieniem, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2;
O tyle co określenie czy powyższe przesłanki są spełnione wydaje się dosyć proste, to w praktyce realnych trudności nastręcza podatnikom określenie czy towar będący przedmiotem dostawy znajduje się w reżimie omawianych przepisów, a mówiąc krócej: czy jest wymieniony w załączniku 11 do Ustawy o VAT. Jeżeli bowiem nie znajduje się on w tym załączniku, zastosowanie znajdą reguły ogóle i to sprzedawca będzie zobowiązany opodatkować taką dostawę – jeżeli jednak towar znajduje się w załączniku 11 to na nabywcy będzie ciążył obowiązek wykazania VAT należnego.
W praktyce podatnikom trudno jest określić czy towar będący przedmiotem dostawy znajduje się w komentowanym załączniku. Zwłaszcza, że praktyka gospodarcza obejmuje dużo większą ilość rozmaitych wyrobów stalowych, ich modyfikacji czy stopów niż określa to załącznik.
Organy podatkowe w wydawanych interpretacjach indywidualnych wzbraniają się od udzielenia odpowiedzi na pytanie czy poszczególny wyrób stalowy znajduje się w załączniku uzasadniając to faktem, iż nie jest to pytanie z zakresu prawa podatkowego. Organy podatkowe jednocześnie odsyłają do GUS, który zajmuje się określaniem klasyfikacji statystycznej danego wyrobu, tym samym ułatwiając podatnikowi określenie czy występuje on w załączniku czy nie.
Należy mieć jednak na uwadze, iż opinie, które przedstawia GUS nie są dla podatnika wiążące i tym samym nie zapewniają mu w sposób bezpośredni bezpieczeństwa podatkowego. Wydaje się jednak, iż w razie sporu z organami podatkowymi podatnik dysponujący opinią GUS nie jest jednak na straconej pozycji: przepis ordynacji podatkowej bowiem stanowią, iż podatnik ma prawo działać w zaufaniu do organów władzy publicznej. Trudno przypuszczać, by w razie sporu sądowego sąd nie przyznał racji podatnikowi, który zachował się w określony sposób posiłkując się informacją uzyskaną od GUS, a tym samym dochował należytej staranności na gruncie określenia klasyfikacji statystycznej towaru.
Jednakże, skutki błędnego opodatkowania dostawy towarów przez podatnika mogą mieć istotne konsekwencje zarówno dla niego samego jak i dla nabywcy.
W przypadku opodatkowania w ramach odwrotnego obciążenia dostawy towarów, która winna być jednak opodatkowana po stronie sprzedawcy, sprzedawca będzie miał zaległość podatkową w podatku od towarów i usług wynikającą z niewykazania we właściwym okresie podatku VAT należnego. W odwrotnej sytuacji, tj. gdy opodatkuje dostawę towarów, które jednak mieszczą się w załączniku 11 do Ustawy o VAT, na nabywcy będą ciążyć negatywne konsekwencje podatkowe. W myśl art. 88 ust. 3a pkt 2 Ustawy o VAT, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu.
Powyższy problem, mimo że bezpośrednio nie jest problemem natury podatkowej tylko klasyfikacyjnej, w praktyce istotnie oddziałuje na sferę podatkową przedsiębiorców i powoduje wystąpienie określonych ryzyk podatkowych zarówno po stronie sprzedawcy jak i nabywcy pewnych kategorii towarów.
- Art. 17 ust 1 pkt 7 Ustawy o VAT
- Załącznik 11 do Ustawy o VAT
Treści dostarcza Portal TaxFin.pl
