Umowa prewencyjna zawierana z ubezpieczycielem – skutki w VAT
[28.01.2016] Na podstawie art. 5 ust. 1 ustawy o VAT opodatkowaniu tym podatkiem podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Firma transportowa X zawarła z firmą ubezpieczeniową umowę prewencyjną, na podstawie której ubezpieczyciel zobowiązał się, w ramach działalności mającej na celu zapobieganie powstawaniu lub zmniejszanie skutków wypadków ubezpieczeniowych, przekazać kwotę dofinansowania na wymianę przez podatnika X zużytych części oraz montaż systemów alarmowych w należących niego samochodach. W zamian, podatnik X został zobligowany do informowania społeczeństwa o udziale firmy ubezpieczeniowej w tym przedsięwzięciu oraz do eksponowania loga firmy ubezpieczeniowej oraz hasła prewencyjnego.
Na podstawie art. 5 ust. 1 ustawy o VAT opodatkowaniu tym podatkiem podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. W świetle zaś art. 8 ust. 1 ww. ustawy, za podlegające opodatkowaniu świadczenie usług należy uznać każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7. Oznacza to, że za usługę należy uznać każde świadczenie, które nie polega na przeniesieniu władztwa ekonomicznego nad towarem. Co jednak istotne, opodatkowaniu VAT podlega tylko taka usługa, która jest odpłatna. W konkretnym przypadku musi więc istnieć stosunek cywilnoprawny, z którego wynika zobowiązanie do wykonania usługi przez jedną stronę (usługodawcę) w zamian za spełnienie ekwiwalentnego świadczenia przez beneficjenta tej usługi, tj. usługobiorcę.
Na mocy umowy prewencyjnej, o której mowa wyżej, ubezpieczyciel zobowiązał się do przekazania kwoty dofinansowania na wymianę zużytych części i montaż systemów alarmowych przez firmę transportową X w należących do niej samochodach, w zamian zaś firma X została zobligowana do informowania społeczeństwa o udziale firmy ubezpieczeniowej w tym przedsięwzięciu oraz do eksponowania loga firmy ubezpieczeniowej oraz hasła prewencyjnego. Tym samym, należy uznać, że otrzymana od ubezpieczyciela kwota będzie stanowić ekwiwalent za podejmowane przez X działania o charakterze marketingowym, czyli wynagrodzenie za świadczenie przez X usługi. Transakcja ta powinna więc zostać opodatkowana VAT na podstawie art. 5 ust. 1 w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT.
Obowiązek podatkowy z tytułu ww. usługi powstanie z chwilą jej wykonania, czyli z chwilą wykonania wszystkich czynności reklamowych, do których zobligowany jest na podstawie umowy prewencyjnej X (art. 19a ust. 1 ustawy o VAT). Podstawę opodatkowania w tym przypadku będzie zaś stanowić całość świadczenia należnego X z tytułu wykonanej usługi (art. 29a ust. 1 ustawy o VAT), czyli de facto kwota przekazanego przez ubezpieczyciela dofinansowania.
Odnosząc się kwestii wysokości opodatkowania ww. transakcji, należy wspomnieć, że zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT zwalnia się z podatku VAT usługi ubezpieczeniowe. Na mocy art. 4 ust. 1 ustawy o działalności ubezpieczeniowej, przez działalność ubezpieczeniową rozumie się zaś wykonywanie czynności ubezpieczeniowych związanych z oferowaniem i udzielaniem ochrony na wypadek ryzyka wystąpienia skutków zdarzeń losowych. W świetle art. 4 ust. 9 pkt 4 powołanego aktu prawnego, czynnościami ubezpieczeniowymi są także takie czynności jak zapobieganie powstawaniu albo zmniejszenie skutków zdarzeń losowych oraz finansowanie tych działań z funduszu prewencyjnego, jeżeli są wykonywane przez zakład ubezpieczeń.
A zatem, zwolnieniu z podatku VAT mogą podlegać czynności prewencyjne podejmowane wyłącznie przez zakład ubezpieczeń. W analizowanej sprawie nie dojdzie jednak do świadczenia usługi ubezpieczeniowej przez ubezpieczyciela, a jedynie do przekazania kwoty dofinansowania na rzecz X (stanowiącego w istocie wynagrodzenie za usługę marketingową świadczoną przez X). Dlatego też przepis art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT nie znajdzie zastosowania w tym przypadku. Świadczenie usługi marketingowej powinno więc zostać opodatkowane stawką podstawową 23% podatku VAT.
Analogiczne stanowisko prezentują również organy podatkowe. Przykładowo, w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 6.02.2015 r. znak IBPP2/443-1118/14/WN stwierdzono: "W przypadku więc, gdy podmiot płacący uzyskuje korzyść z pewnego rodzaju sytuacji zobowiązanie takie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, jako świadczenie usług. W ocenie organu, z taką właśnie sytuacją mamy do czynienia. P. – firma ubezpieczeniowa wypłacająca środki pieniężne w kwocie 450 000,00 zł na rzecz Wnioskodawcy z tytułu zawartej umowy prewencyjnej i przekazanej kwoty pieniężnej odnosi pewne korzyści ekonomiczne. Wniosek taki wynika z zawartej umowy. Stanowi ona, że Wnioskodawca zobowiązany jest do poinformowania społeczności o udziale finansowym P. w przedsięwzięciu za pośrednictwem dostępnych form przekazu oraz eksponowania logo P. wraz z hasłem prewencyjnym".
Ewelina Kalita
Młodszy konsultant podatkowy
Treści dostarcza: ECDDP sp. z o.o.