Tymczasowy obiekt budowlany a podatek od nieruchomości
[28.04.2014] W prowadzeniu działalności gospodarczej przedsiębiorcy wykorzystują szereg różnorodnych składników stanowiących elementy majątku trwałego, w tym również tzw. tymczasowe obiekty budowlane.
Dotychczas szereg wątpliwości nie tylko organów podatkowych i podatników, ale także sądów administracyjnych dotyczyła kwestia ustalenia czy tymczasowe obiekty budowlane można uznać za budowlę, a w konsekwencji czy podlegają one opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości.
Zgodnie z regulacjami ustawy o podatkach i opłatach lokalnych z dnia 12 stycznia 1991 r. (dalej: u.p.o.l.) jednym z przedmiotów opodatkowania podatkiem od nieruchomości są budowle lub ich części związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, które stanowią:
- bądź to obiekt budowlany w rozumieniu przepisów Prawa budowlanego niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, lub
- urządzenie budowlane w rozumieniu przepisów Prawa budowlanego związane z obiektem budowlanym, które zapewnia możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem.
Kluczowe zatem jest więc w przypadku określania statusu tymczasowego obiektu budowlanego ustalenie, czy mamy do czynienia z obiektem budowlanym, o którym mówi ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (dalej: Prawo budowlane). Definicja określa, że jest nim budynek, budowla lub obiekt małej architektury. Nie odnosi się więc wprost do tymczasowych obiektów. Mówi o nich jednak inny przepis prawa budowlanego – art. 3 pkt 5.
Zgodnie z nim przez tymczasowy obiekt należy rozumieć obiekt przeznaczony do czasowego użytkowania w okresie krótszym od jego trwałości technicznej, przewidziany do przeniesienia w inne miejsce lub rozbiórki. Jest nim także obiekt budowlany niepołączony trwale z gruntem (np. obiekty kontenerowe, przykrycia namiotowe i powłoki pneumatyczne, barakowozy, strzelnice, kioski uliczne, pawilony sprzedaży ulicznej i wystawowe, urządzenia rozrywkowe).
W związku z trudnościami interpretacyjnymi oraz niejednolitym orzecznictwem, Prokurator generalny zwrócił się z wnioskiem (sygn. akt PG IV Pa 125/13) do NSA o podjęcie uchwały rozstrzygającej czy tymczasowy obiekt budowlany podlega opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości. W świetle uchwały poszerzonego składu NSA, z dnia 3 lutego 2014 r., sygn. II FPS 11/13, każdy tymczasowy obiekt budowlany można uznać za budowlę w rozumieniu u.p.o.l., a w konsekwencji podlega on opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości w wysokości 2% jego wartości, jeżeli spełnione są kumulatywnie następujące warunki:
- jest budowlą wprost wymienioną w art. 3 pkt 3 Prawa budowlanego lub w innych przepisach tej ustawy oraz załączniku do niej;
- stanowi całość techniczno-użytkową wraz z instalacjami i urządzeniami w rozumieniu art. 3 pkt 1 lit. b ustawy – Prawo budowlane;
- jest związany z prowadzeniem działalności gospodarczej.
Abstrahując od powyższych warunków, zgodnie z uzasadnieniem przedmiotowej uchwały dla ustalenia, czy właściciel tymczasowego obiektu budowlanego będzie zobowiązany do zapłaty podatku od nieruchomości, należy wziąć pod uwagę przede wszystkim moment powstania obowiązku podatkowego, o którym mowa w art. 6 ust. 2 i art. 6 ust. 4 u.p.o.l. Mianowicie, jeśli tymczasowy obiekt budowlany powstanie i przestanie istnieć, zanim powstanie obowiązek podatkowy, o którym mowa ustawie o podatkach i opłatach lokalnych, to nie powstaje obowiązek zapłaty podatku (podobne stanowisko zostało również przestawione w wyroku NSA z dnia 13 stycznia 2009 r., sygn. akt II FSK 1396/07, w sprawie opodatkowania blaszanego kiosku, który był postawiony przez okres krótszy niż rok).
Przykład: przedsiębiorca, który wzniósł halę namiotową w marcu 2014 r., powinien płacić od niej podatek od nieruchomości dopiero od 1 stycznia 2015 r. Jeżeli jednak hala namiotowa zostanie rozebrana np. w październiku 2014 r., to obowiązek podatkowy nie powstanie.
Reasumując, należy jednak podkreślić, iż zaprezentowane stanowisko NSA jest niestety niekorzystne dla podatników – potwierdza ono bowiem, obowiązek opodatkowania podatkiem od nieruchomości tymczasowego obiektu budowlanego. Co więcej, niewykluczone również, iż przedmiotowa uchwała może mieć daleko idące konsekwencje w postaci pokusy opodatkowania przez fiskusa różnych ruchomości, będących składnikami majątkowymi przedsiębiorców, o ile tylko będą one posiadały cech zbliżone do nieruchomości.
Sławomir Patejuk, Tax Manager w Advicero Tax
Treści dostarcza Portal TaxFin.pl
