Paragon fiskalny a reklamacja

[09.05.2014] W większości sklepów – tradycyjnych i internetowych, podczas dokonywania zakupów sprzedawcy informują konsumentów o konieczności zachowania paragonu, który ma umożliwić ewentualną reklamację lub zwrot towaru.

 "Konsument" to osoba fizyczna, która w świetle przepisów prawa jest traktowana jako ten, kto "dokonuje czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z działalnością gospodarczą lub zawodową". To ustawowa definicja  w praktyce oznacza tyle, co dokonywanie zakupów w bieżących sprawach życia codziennego.

Obecnie zagadnienia dotyczące zakupów konsumenckich, reklamacji, wymiany bądź zwrotu towaru regulują przepisy ustawy z dnia 27 lipca 2002 r. o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz zmianie kodeksu cywilnego (Dz. U. 2002, Nr 141, poz. 1176) – co do sprzedaży stacjonarnej oraz przepisy ustawy z 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz odpowiedzialności za produkt niebezpieczny (Dz. U. 2000 Nr 22, poz. 271) w zakresie dotyczącym umów zawieranych w sieci Internet.

W większości sklepów – tradycyjnych i internetowych, podczas dokonywania zakupów sprzedawcy informują konsumentów o konieczności zachowania paragonu, który ma umożliwić ewentualną reklamację lub zwrot towaru. Z tej też przyczyny wielu z nas ma błędne przekonanie, że tracąc paragon tracimy również przysługujące nam, jako konsumentom prawa.

Tymczasem, ani przepisy ustawy o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz zmianie kodeksu cywilnego, ani przepisy ustawy o ochronie niektórych praw konsumentów oraz odpowiedzialności za produkt niebezpieczny nie uzależniają możliwość dokonania reklamacji lub zwrot towaru przez kupującego od  przedstawienia sprzedawcy paragonu fiskalnego. Dowodem dokumentującym zakupy – zarówno w sklepie stacjonarnym, jak i w Internecie – może być na przykład potwierdzenie dokonania przelewu bankowego lub potwierdzenie płatności kartą. Szczególnie transakcje wykorzystujące pieniądz elektroniczny pozostawiają wiele "śladów" potwierdzających fakt zawarcia umowy sprzedaży z określonym sprzedawcą, które mogą zostać wykorzystane w razie ewentualnego sporu.

Warto w tym miejscu wspomnieć, że klauzula w regulaminie sklepu, która nakłada obowiązek okazania paragonu na wypadek reklamacji, została zakwestionowana przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów i należy do tzw. klauzul niedozwolonych. W 2012 roku, za tą oraz kilka innych postanowień w regulaminie naruszających zbiorowe interesy konsumentów, UOKIK nałożył na jedną z sieci sklepów sprzedających biżuterię karę w wysokości blisko 1 miliona złotych.

Obowiązujące obecnie przepisy o ochronie praw konsumenta zostaną wkrótce zastąpione nową ustawą, która kompleksowo ureguluje to zagadnienie oraz dostosuje nasze krajowe przepisy do regulacji obowiązujących w Unii Europejskiej. Projektowana ustawa m.in. wydłuża czas na odstąpienie od umowy sprzedaży zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa do 14 dni oraz przewiduje szereg innych rozwiązań, które mają wzmocnić ochronę konsumenta. Jednocześnie obowiązki nakładane na przedsiębiorców staną się bardziej przejrzyste.

dr Przemysław Adamus
Radca prawny

Treści dostarcza Kancelaria Prawnicza Rachelski & Wspólnicy