Okresy wypowiedzenia oraz obliczanie terminów w umowach o pracę
[09.06.2016] Okres wypowiedzenia jest to czas, z upływem którego ustaje stosunek pracy. Okres wypowiedzenia rozpoczyna się wraz ze złożeniem przez jedną ze stron oświadczenia woli (wypowiedzenia) drugiej stronie zmierzającego do zakończenia łączącego je stosunku.
Warto zaznaczyć, że oświadczenie o wypowiedzeniu jest jednostronne, nie wymaga przyjęcia przez drugą stroną ani jej zgody. Dla swojej skuteczności wystarczy więc, że dojdzie ono do adresata, w taki sposób że będzie mógł się z nim zapoznać. Wypowiedzenie musi być sporządzone na piśmie.
Długość okresu wypowiedzenia zależy przede wszystkim od rodzaju umowy będącej podstawą stosunku pracy, a następnie jest ona determinowana przez treść tej umowy, uzupełnionej przepisami kodeksu pracy. Oznacza to, że pracodawca i pracownik mogą w umowie określić okresy inne niż przewidziane w przepisach jak długo są one zastrzeżone na korzyść pracownika: dłuższy lub krótszy (gdy przysługuje on pracownikowi wobec pracodawcy).
Umowa na okres próbny
Jeśli chodzi o umowę na okres próbny długość okresu wypowiedzenia jest determinowana przez okres zatrudnienia na podstawie tej umowy czyli okres na jaki została ona zawarta i wynosi odpowiednio:
– 3 dni robocze, gdy okres próbny nie przekracza 2 tygodni
– 1 tydzień przy okresie próbnym dłuższym niż 2 tygodnie
– 2 tygodnie, jeśli okres próbny wynosi 3 miesiące
W wypadku trzydniowego okresu wypowiedzenia termin wypowiedzenia przypada na ostatni dzień tego okresu, bez względu na dzień tygodnia. Gdy okres wypowiedzenia wynosi tydzień lub 2 tygodnie jego termin upływa w sobotę.
Umowa na czas nieokreślony
W wypadku umowy na czas nieokreślony kluczowym dla określenia długości okresu wypowiedzenia jest staż pracy, czyli okres już przepracowany u danego pracodawcy i kształtuje się on następująco:
– 2 tygodnie przy zatrudnieniu krótszym niż 6 miesięcy
– 1 miesiąc przy zatrudnieniu co najmniej 6 miesięcy (ale krócej niż 3 lata)
– 3 miesiące, gdy zatrudnienie wynosiło co najmniej 3 lata.
Przy obliczaniu stażu pracy, zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego, do okresu zatrudnienia u danego pracodawcy wliczony zostaje staż pracy przypadający po złożeniu oświadczenia o wypowiedzeniu o pracę. Staż pracy liczony jest więc od dnia zawarcia umowy o pracę do daty jej rozwiązania z upływem okresu wypowiedzenia, a nie do dnia złożenia oświadczenia o wypowiedzeniu.
W przypadku umowy na czas nieokreślony na mocy, której pracownik zatrudniony jest na stanowisku związanym z odpowiedzialnością materialną za powierzone mienie, strony mogą w umowie wydłużyć okresy wypowiedzenia w ten sposób, że przy zatrudnieniu krótszym niż 6 miesięcy termin wypowiedzenia będzie wynosił 1 miesiąc a przy zatrudnieniu trwającym co najmniej 6 miesięcy – 3 miesiące.
Tygodniowy i miesięczny okres wypowiedzenia może być przedłużany odpowiednio do 1 lub 3 miesięcy w drodze umowy o pracę w przypadku, gdy pracownik jest zatrudniony na stanowisku związanym z odpowiedzialnością materialną za powierzone mienie.
Jeśli chodzi o sposób obliczania terminów wypowiedzenia, zgodnie z art. 30 § 21 Kodeksu pracy (K.p.) okres wypowiedzenia liczony w miesiącach kończy się w ostatnim dniu miesiąca kalendarzowego, a liczony w tygodniach kończy się w sobotę. Wynika z tego, że faktyczny okres wypowiedzenia będzie trwać dłużej, jeśli wypowiedzenie nie zostanie złożone w sobotę. To samo dotyczy okresu wypowiedzenia liczonego w miesiącach, który kończy się ostatniego dnia miesiąca. Dla przykładu, jeśli pracownikowi przysługuje trzymiesięczny okres wypowiedzenia, oświadczenie pracodawcy o rozwiązaniu umowy złożone 1 marca spowoduje zakończenie stosunku pracy 30 czerwca, a złożone dzień wcześniej – zakończyłoby umowę 31 maja.
Umowa na czas określony
Jeśli pracownik jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę na czas określony, sama możliwość wypowiedzenia stosunku pracy zależy od jej zastrzeżenia umowie, dotyczy to jednak tylko umów zawartych na okres dłuższy niż 6 miesięcy. Jeśli więc strony przy zawieraniu umowy o pracę na czas dłuższy niż pół roku (liczony w miesiącach) zgodziły się na taki sposób wcześniejszego rozwiązania stosunku pracy, termin wypowiedzenia zgodnie z K.p. wynosi 2 tygodnie. Strony w treści umowy o pracę mogą wydłużyć okres wypowiedzenia, np. do 1 miesiąca.
Zgodnie z regułą z art. 30 § 21 K.p. okres wypowiedzenia wynoszący 2 tygodnie upływa w ostatnim dniu tygodnia czyli w sobotę, a liczony w miesiącach – w ostatnim dniu miesiąca.
Umowa na zastępstwo
W wypadku umowy na zastępstwo okres wypowiedzenia wynosi 3 dni robocze i upływa w ostatnim dniu tego okresu. Okres wypowiedzenia w przypadku umów na zastępstwo jest bardzo krótki jest to uzasadnione potrzebą pracodawcy, który zatrudnia pracownika wyłącznie na okres nieobecności pracownika będącego z nim w stałym stosunku pracy. Tak krótki okres wypowiedzenia stawia jednak pracownika w bardzo niekorzystnej sytuacji, w zasadzie musi się nieustanie liczyć się z możliwością utraty pracy niemal z dnia na dzień.
Tak krótki okres wypowiedzenia ma także swoje dobre strony, pracownik będący zatrudniony na zastępstwo może mimo zatrudnienia w dalszym ciągu poszukiwać innej pracy a w przypadku jej otrzymania ma dużą dyspozycyjność, gdyż już w ciągu 3 dni może podjąć nową pracę.
Izabela Dziubak-Napiórkowska, radca prawny
Krzysztof Sosnowski, aplikant radcowski
Treści dostarcza: www.iuslaboris.pl Sp. z o.o., patron merytoryczny Wojewódka i Wspólnicy Sp.k.
