Wykonanie wyroków sądów z innych krajów UE w Polsce – wreszcie bez klauzuli wykonalności
[12.05.2014] W dniu 10.01.2015 r. weszła w życie ustawa z dnia 5 grudnia 2014 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. 2015, poz. 2).
Ustawa ta wprowadza szereg zmian do kodeksu postepowania cywilnego. Jedną z najistotniejszych zmian jest uchylenie przepisów, które wprowadzały obowiązek nadania wykonalnym wyrokom sądów innych krajów członkowskich UE dodatkowej klauzuli wykonalności przez Sąd polski.
Zgodnie bowiem z obowiązującym do 10.01.2015r. Art. 11531 k.p.c. orzeczenia sądów państw członkowskich Unii Europejskiej, ugody zawarte przed takimi sądami lub zatwierdzone przez takie sądy oraz dokumenty urzędowe sporządzone w państwach członkowskich Unii Europejskiej, opatrzone w tych państwach zaświadczeniem europejskiego tytułu egzekucyjnego, są tytułami egzekucyjnymi i podlegają wykonaniu w Polsce po nadaniu klauzuli wykonalności. Klauzulę taką nadawał sąd rejonowy właściwy dla siedziby lub miejsca zamieszkania dłużnika.
Regulacja ta była jednak sprzeczna z rozporządzeniami UE, w szczególności z:
- rozporządzeniem nr 1215/2012 z dnia 12 grudnia 2012 r. w sprawie jurysdykcji i uznawania orzeczeń sądowych oraz ich wykonywania w sprawach cywilnych i handlowych (Bruksela I),
- rozporządzeniem nr 805/2004 z dnia 21 kwietnia 2004 r. w sprawie utworzenia Europejskiego Tytułu Egzekucyjnego dla roszczeń bezspornych
- oraz rozporządzeniem nr 4/2009 z dnia 18 grudnia 2008 r. w sprawie jurysdykcji, prawa właściwego, uznawania i wykonywania orzeczeń oraz współpracy w zakresie zobowiązań alimentacyjnych.
Zgodnie bowiem z Art. 39 Rozporządzenia nr 1215/2015, Art. 5 Rozporządzenia nr 805/2004 oraz Art. 17 ust. 2 Rozporządzenia nr 4/2009 orzeczenie wydane w państwie członkowskim, które jest wykonalne w tym państwie członkowskim, jest wykonalne w innym państwie członkowskim bez potrzeby stwierdzania jego wykonalności. Ponieważ rozporządzenia Europejskie mają bezpośrednie zastosowanie w każdym państwie członkowskim oznaczało to, że w Polsce obowiązywały jednocześnie dwie sprzeczne ze sobą regulacje.
Obecnie, po zmianie kodeksu postępowania cywilnego problem ten przestał istnieć. Wyrok sądu innego państwa członkowskiego, wykonalny w tym państwie może być bezpośrednio wykonany w Polsce. Oznacza to, że od 10.01.2015 r. można bez problemu, na przykład z zagranicznym wyrokiem zasądzającym alimenty, zwrócić się bezpośrednio do komornika w Polsce w celu wyegzekwowania wskazanych w danym wyroku należności. W tym celu konieczne jest jedynie załączenie do wniosku egzekucyjnego wyroku oraz wydanego na podstawie właściwego rozporządzenia zaświadczenia, że wyrok jest wykonalny w państwie, którego sąd go wydał. Zaświadczenie takie można uzyskać na wniosek od sądu, który wydał dane orzeczenie.
Od 10.01.2015 nie jest natomiast konieczne zwracanie się do polskiego sądu o nadanie klauzuli wykonalności. Tym samym znacząco ułatwiona została egzekucja zagranicznych wyroków sądowych a prawo polskie w tym zakresie wreszcie stało się zgodne z prawem europejskim.
Rafał Królikowski
Rechtsanwalt
(adwokat w Niemczech, wpisany na listę prawników zagranicznych OIRP w Poznaniu)
Treści dostarcza von Zanthier Kancelaria Prawnicza sp.k.