Nabycie udziałów w zamian za wkład niepieniężny w postaci zorganizowanej części przedsiębiorstwa

Nabycie udziałów(1) w zamian za wkład niepieniężny w postaci zorganizowanej części przedsiębiorstwa (dalej jako: "ZCP")

[29.01.2016] Na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej jako: "Ustawa o CIT")(2) wniesienie ZCP aportem w zamian za objęcie udziałów nie stanowi czynności powodującej powstanie obowiązku podatkowego.

Na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej jako: "Ustawa o CIT")(2) wniesienie ZCP aportem w zamian za objęcie udziałów nie stanowi czynności powodującej powstanie obowiązku podatkowego. Twierdzenie to znajduje oparcie w rozumieniu a contrario art. 12 ust. 1 pkt 7 Ustawy o CIT. Powyższe potwierdzają także organa podatkowe, np. Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi.(3)

Z wniesieniem ZCP aportem w zamian za objęcie udziałów na gruncie Ustawy o CIT wiąże się przede wszystkim kwestia dotycząca uznania przez organa podatkowe za zorganizowaną część przedsiębiorstwa składników – materialnych i niematerialnych – wnoszonych aportem.

Definicja ZCP

Definicja ZCP została zawarta w art. 4a pkt 4 Ustawy o CIT(4) . W tej materii wypowiedział się również Naczelny Sąd Administracyjny doprecyzowując niejako definicję ustawową. Stwierdził on mianowicie w jednym ze swoich orzeczeń, iż w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa nie muszą wchodzić wszelkie zobowiązania przedsiębiorstwa. Z definicji zorganizowanej części przedsiębiorstwa wynika bowiem jedynie, że zespół składników materialnych i niematerialnych musi być na tyle zorganizowany i kompletny, aby mógł funkcjonować jako samodzielne przedsiębiorstwo, prowadzące określony rodzaj działalności gospodarczej. Z tych względów nie ma podstaw do uznania, że co do zasady utraci on tę samodzielność poprzez wyłączenie ze składników majątkowych niektórych zobowiązań. Możliwość uznania danej czynności prawnej za mającą za przedmiot zorganizowaną część przedsiębiorstwa zależna jest właśnie od tego, czy zespół ten pozwala na realizację działań gospodarczych, do których zorganizowana część przedsiębiorstwa została powołana.(5)

Z powyższego płynie zatem konkluzja, iż dla określenia danego zespołu składników materialnych i niematerialnych jako ZCP nie wystarczającym jest zorganizowanie jakiekolwiek masy majątkowej a jedynie takiej, która posiadać będzie potencjalną zdolność do niezależnego działania gospodarczego, jako samodzielny podmiot gospodarczy, realizujący zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie.(6)

Niemniej składniki tworzące ZCP zależą także od charakteru działalności gospodarczej prowadzonej przez tę wyodrębnioną część przedsiębiorstwa, tak więc o tym, czy dany zespół składników tworzy ZCP należy każdorazowo rozstrzygać na podstawie zaistniałych okoliczności faktycznych.

Podkreślić należy przy tym, iż z organa podatkowe co do zasady będą kwestionowały to, że składniki materialne i materialne stanowią ZCP. Stąd też przed dokonaniem transakcji wniesienia aportem ZCP w zamian za objęcie udziałów zasadnym jest zwrócenie się do właściwego Dyrektora Izby Skarbowej o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej.

Odpłatne zbycie udziałów objętych w zamian za wniesioną ZCP aportem jako koszt uzyskania przychodu (dalej jako: "KUP")

Nabycie udziałów w zamian za wkład niepieniężny w postaci ZCP, jak już zostało wspomniane, jest na gruncie Ustawy o CIT neutralne. Niemniej moment ten jest istotny z punktu widzenia późniejszego ich odpłatnego zbycia i zaliczenia do KUP.

Podstawą prawną powyższego uprawnienia jest art. 15 ust. 1k pkt 2 Ustawy o CIT. Zgodnie bowiem ze wskazanym przepisem, w przypadku odpłatnego zbycia udziałów w spółce objętych w zamian za wkład niepieniężny, na dzień zbycia tych udziałów w spółce, koszt uzyskania przychodów ustala się w wysokości przyjętej dla celów podatkowych wartości składników przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części, wynikającej z ewidencji, o której mowa w art. 9 ust. 1, określonej na dzień objęcia tych udziałów w spółce, nie wyższej jednak niż wartość tych udziałów z dnia ich objęcia określona zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 7 albo 7a.(7)

Wartość składników ZCP jako KUP

Stosownie bowiem do brzmienia powołanego powyżej przepisu art. 9 ust. 1 Ustawy o CIT, podatnicy podatku dochodowego są zobowiązani do prowadzenia ewidencji rachunkowej, zgodnie z odrębnymi przepisami(8), w sposób zapewniający określenie wysokości dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy, a także do uwzględnienia w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych informacji niezbędnych do obliczenia wysokości odpisów amortyzacyjnych zgodnie z przepisami art. 16a-16m.(9)

(1) Autor przez sformułowanie "udział" rozumie również "akcje".

(2) Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (j.t. Dz. U. z 2014 r., poz. 851).

(3) Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 11 marca 2014 r., sygn. IPTPB3/423-497/13-2/GG.

(4) Zorganizowana część przedsiębiorstwa – oznacza to organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

(5) Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 27 marca 2013 r., sygn. akt II FSK 1896/11 (Legalis numer 761052).

(6) Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 20 października 2010 r., sygn. IPPP1/443-877/10-4/AW.

(7) Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 28 stycznia 2014 r., IBPBI/2/423-1421/13/BG.

(8) Ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (j.t. Dz. U. z 2013 r., poz. 330).

(9) Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 29 stycznia 2014 r., ITPB3/423-517/13/DK.

Treści dostarcza Kaczor Klimczyk Pucher Wypiór Adwokaci Spółka Partnerska

Oceń ten artykuł: