Nowe zasady rejestracji spółki z o.o.
[29.12.2011] Nowa procedura zawiązania i rejestracji spółki z o.o. stanowi odpowiedź na potrzebę postępującej elektronizacji obrotu gospodarczego oraz ma na celu zmniejszenie kosztów, a także usprawnienie i przyspieszenie procesu rejestracji spółki.
W dniu 1 stycznia 2012 roku wchodzą w życie zmiany Kodeksu spółek handlowych, wprowadzone ustawą z dnia 1 kwietnia 2011 roku o zmianie ustawy – Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 92 poz. 531), ustanawiające nową dodatkową procedurę zawiązania i rejestracji spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, poprzez wprowadzenie określonego wzorca-umowy na formularzu S-24.
Nowa procedura zawiązania i rejestracji spółki z o.o. stanowi odpowiedź na potrzebę postępującej elektronizacji obrotu gospodarczego oraz ma na celu zmniejszenie kosztów oraz usprawnienie i przyspieszenie procesu rejestracji spółki. Podnosząc argument ograniczenia kosztów należy zwrócić uwagę na fakt, że wprowadzone zmiany zwalniają przedsiębiorcę z obowiązku zachowania formy aktu notarialnego. Nowa regulacja ogranicza formę wyłącznie do urzędowego formularza S-24. Przedsiębiorca nie ponosi zatem opłat notarialnych, które są niejednokrotnie bardzo wysokie.
Badania nad prowadzeniem działalności gospodarczej w Polsce i na świecie pokazują, że czas rejestracji spółki ma istotne znaczenie z punktu widzenia znoszenia ograniczeń w rozpoczynaniu działalności gospodarczej. Ostatnie raporty na temat prowadzenia działalności gospodarczej wykazują, że Polska w światowych rankingach swobód gospodarczych i warunkach prowadzenia działalności gospodarczej wypada bardzo źle.
"W rankingu "The Global Competitiveness Report 2009-2010", na 133 sklasyfikowane kraje, Polska jest na 46 miejscu (Czechy na 31, Niemcy na 7). W niektórych kategoriach pozycja Polski jest wręcz dramatycznie zła np. w kategorii obciążenia regulacjami administracyjnymi Polska zajmuje 111 pozycję, a w kategorii liczby procedur przy zakładaniu przedsiębiorstwa 85." W związku z tym polski ustawodawstwa poprzez wprowadzane zmiany stara się usprawnić i przyspieszyć rejestrację spółki.
Fakt, że rejestracja spółki w formie elektronicznej powinna co do zasady nastąpić w terminie 1 dnia od złożenia wniosku do sądu rejestrowego pokazuje jak wiele zalet niesie za sobą nowa regulacja. Zawarcie umowy następuje z chwilą wprowadzenia do systemu teleinformatycznego wszystkich koniecznych danych (firma oraz siedziba spółki, dane wspólników, przedmiot działalności, kapitał zakładowy, liczba udziałów obejmowanych przez poszczególnych wspólników, pierwszy zarząd spółki) i po opatrzeniu ich podpisem elektronicznym.
W postępowaniu rejestracyjnym identyfikacja osób dokonujących zgłoszenia odbywać się będzie przez e-konto, którego założenie będzie pierwszą czynnością konieczną do dokonania przelewu opłat sądowych i skierowania wniosku do rozpatrzenia przez sąd. Zarząd spółki, jak dotychczas, będzie ponosił odpowiedzialność za złożenie nieprawdziwych danych do rejestru, a więc jest zobowiązany do poświadczenia autentyczności osób-wspólników.
Według nowej procedury, wniesienie wkładu pieniężnego przy pierwszym wpisie spółki do rejestru jest możliwe również po uzyskaniu wpisu, ale nie później niż w terminie 7 dni od daty rejestracji spółki. Jest to novum w odniesieniu do obowiązującej dotychczas regulacji, która wniesienie przez wspólników wkładów na pokrycie całego kapitału zakładowego uznaje za wymóg niezbędny do powstania spółki z o. o.
Niewątpliwie powyższe rozważania wskazują, iż nowa forma rejestracji spółki z o. o. jest bardzo korzystnym rozwiazaniem, szczególnie z punktu widzenia przedsiębiorcy. Należy jednak wskazać na pewne negatywne aspekty wprowadzonych zmian. Przede wszystkim szybsza rejestracja przewidziana jest dla tych przedsiębiorców, którzy rezygnują ze swobody kontraktowej. Ingerencja w treść wzorca umowy będzie niedopuszczalna, choć będzie można wybrać warianty uregulowań lub uzupełnić określone postanowienia umowy dostępne w formularzu według swego uznania, o ile będą one wyraźnie dopuszczone w ramach wzorca.
Natomiast art. 157§ 4 ksh daje możliwość wprowadzenia zmian do umowy spółki zawartej w trybie S-24 po zarejestrowaniu spółki z o. o., gdyż dla dalszego jej bytu mają do niej zastosowanie ogólne przepisy o spółce z ograniczoną odpowiedzialnością. Zatem późniejsze zmiany umowy spółki będą wymagały nie tylko formy aktu notarialnego, ale i konieczne będzie przyjęcie tekstu jednolitego w drodze uchwały wspólników zaprotokołowanej w formie aktu notarialnego.
Ponadto negatywne stanowisko wobec projektu zajęła Krajowa Rada Notarialna, która przekonywała, że zawarcie umowy spółki w formie aktu notarialnego gwarantuje wspólnikom spółki ustalenie treści zawartej umowy spółki, a także daty jej zawarcia i zwiększa bezpieczeństwo obrotu ze względu na rolę notariusza jako strażnika bezpieczeństwa obrotu. KRN wystosowała zapytanie, czy w przypadku rezygnacji z udziału notariusza w procesie powstawania spółki z o. o., państwo gotowe jest wziąć na siebie odpowiedzialność za nieunikniony, poważny spadek bezpieczeństwa w obrocie prawnym? Jest to na pewno kwestia warta rozważenia.
Zgodnie z art. 158 ust. 1 k.s.h. dopuszczalne jest wniesienie jedynie wkładu pieniężnego(podwyższenia kapitału po wpisie spółki S-24 do rejestru mogą być pokrywane wkładami pieniężnymi, jak i niepieniężnymi). Ustawodawca wprowadza zatem duże ograniczenie, zmuszając przedsiębiorcę do pokrycia wkładu jedynie formą pieniężną.
Należy wyraźnie podkreślić, że nowelizacja nie ustanawia nowego typu spółki z o.o., a jedynie czyni procedurę jej powstania bardziej przystępną i szybszą poprzez wprowadzenie e-rejestracji. Z drugiej strony wprowadza pewne ograniczenia, które mogą być wbrew pozorom niekorzystne dla przedsiębiorcy. Wyboru dokona sam zainteresowany zgodnie z swoimi oczekiwaniami i potrzebami.
Katarzyna Lewicka
Autorka jest prawnikiem w Kancelarii Radców Prawnych K&L Legal Granat i Wspólnicy Sp.k.
Treści dostarcza Kancelaria Radców Prawnych K&L Legal Granat i Wspólnicy Sp.k.
