Skutki w PIT organizowanego przez pracodawcę dowozu pracownika do pracy

Skutki w PIT organizowanego przez pracodawcę dowozu pracownika do pracy

[18.09.2015] Kwestia nieodpłatnego świadczenia po stronie pracownika z tytułu zapewnienia przez pracodawcę bezpłatnego dowozu do pracy od lat budziła kontrowersje.

Od dnia 1 stycznia 2015 r. obowiązuje art. 21 ust. 1 pkt 14a ustawy o PIT, na mocy którego zwolniona z podatku jest wartość świadczenia otrzymanego przez pracownika z tytułu organizowanego przez pracodawcę dowozu pracowników autobusem w rozumieniu art. 2 pkt 41 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2012 r. poz. 1137, z późn. zm.3). Przedmiotowym autobusem jest pojazd samochodowy przeznaczony konstrukcyjnie do przewozu więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą.

Kwestia nieodpłatnego świadczenia po stronie pracownika z tytułu zapewnienia przez pracodawcę bezpłatnego dowozu do pracy od lat budziła kontrowersje. W orzecznictwie sądowoadministracyjnym prezentowane było z jednej strony stanowisko, w myśl którego w przypadku świadczenia dowozu do pracy pracownik otrzymuje świadczenie przez samą możliwość skorzystania z oferowanego przez pracodawcę dowozu do pracy, natomiast to, czy pracownik to świadczenie zrealizuje nie ma znaczenia; skutki podatkowe dotyczą otrzymania świadczenia, a nie jego realizacji (np. wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 17 sierpnia 2011 r., I SA/Wr 927/11).

Z drugiej strony podnoszono, że skoro ustawodawca rozróżnia w art. 11 ust. 1 ustawy o PIT dwa znaczenia słów "otrzymać" i "postawić do dyspozycji", oznacza to, że zwrot "otrzymać" nie może być rozumiany jako "postawić do dyspozycji".

Nie można więc zwrotów tych utożsamiać, gdyż zbędne okazałoby się ich rozróżnienie w ustawie podatkowej. W konsekwencji w odniesieniu do świadczeń w naturze (innych nieodpłatnych świadczeń) przychód podatkowy powstaje wówczas, gdy nie są one tylko postawione do dyspozycji podatnika lecz zostały przez niego otrzymane. Otrzymać świadczenie to tyle, co uzyskać je w sensie fizycznym (np. wyroki NSA z dnia 24 stycznia 2013 r., II FSK 1064/11; z dnia 25 kwietnia 2013 r., II FSK 1828/11 oraz z dnia 9 października 2013 r., II FSK 2844/11).

Spory wokół kwestii, w jakiej sytuacji po stronie pracownika powstaje przychód z nieodpłatnego świadczenia w związku z zapewnieniem przez pracodawcę bezpłatnego dowozu do pracy, utrudniały pracodawcom prawidłowe wywiązywanie się z obowiązków jako płatników zaliczek na podatek dochodowy dla swoich pracowników. Dlatego wprowadzenie do ustawy o PIT omawianego zwolnienia ocenić należy zdecydowanie pozytywnie, pomimo wymogu transportu pracowników autobusem, który ogranicza sytuacje, w których znajdzie ono zastosowanie. Niemniej zwolnienie ułatwi rozliczenia pracodawcom, którzy organizując transport zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 14a ustawy o PIT, nie będą musieli "wyliczać" wartości świadczenia przypadającego na pracownika celem pobrania zaliczki na PIT.

Ponadto jak wynika z uzasadnienia ustawodawcy, zapewnienie darmowego transportu przez pracodawcę stanowi jeden z decydujących czynników dla podjęcia pracy w miejscu oddalonym od miejsca zamieszkania, szczególnie w przypadku terenów słabiej skomunikowanych. Stąd celem zwolnienia jest również promocja zatrudnienia osób bezrobotnych, mieszkających na terenach gmin o szczególnym zagrożeniu wysokim bezrobociem strukturalnym, albo gmin zagrożonych recesją i degradacją społeczną.

Dowóz może odbywać się pojazdem spełniającym warunki do zakwalifikowania go jako autobus, należącym zarówno do pracodawcy, jak i do wynajętej przez pracodawcę firmy transportowej. Potwierdzają to organy podatkowe (np. interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 16 lipca 2015 r., IBPB-2-1/4511-55/15/MD; interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 11 czerwca 2015 r., IPTPB1/4511-144/15-4/SJ). Przepis nie wymaga przy tym, aby z dowozu korzystała określona liczba pracowników.

Przykład:
Pracodawca zamierza zorganizować bezpłatny dowóz pracowników do pracy. Chęć skorzystania z transportu zgłosiło 4 pracowników. Aby nie powstał po ich stronie przychód podlegający opodatkowaniu, pracodawca musi zapewnić transport tych osób autobusem (własnym lub wynajętym). W przeciwnym razie brak będzie możliwości skorzystania z przedmiotowego zwolnienia i kwestia powstania i ustalenia wartości nieodpłatnego świadczenia pozostanie otwarta.

Przykład:
Spółka organizuje dla swoich pracowników dowóz autobusem (pojazdem samochodowym przeznaczony konstrukcyjnie do przewozu więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą) do zakładu pracy na określonej trasie. Przewozem zajmuje się firma transportowa, która świadczy usługę przewozu na ww. trasie na rzecz pracodawcy i raz w miesiącu wystawia z tego tytułu fakturę VAT. Obowiązujący w spółce regulamin wynagradzania przewiduje, że pracownicy korzystający z transportu organizowanego przez pracodawcę zobowiązani są (na co wyrazili zgodę) do pokrycia części kosztów tego transportu z kwoty swojego wynagrodzenia. Spółka wypłacając kwotę wynagrodzenia poszczególnym pracownikom korzystającym z przejazdów, potrąca stałą kwotę tytułem pokrycia części kosztów transportu. Różnica pomiędzy całkowitą wysokością świadczenia przypadającego na jednego pracownika korzystającego z organizowanego przez pracodawcę transportu (ustalana na podstawie faktury wystawianej co miesiąc przez firmę transportową) a kwotą potrącaną pracownikowi z wynagrodzenia jest pokrywana przez pracodawcę. Różnica ta (przychód pracownika) korzysta ze zwolnienia z PIT na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 14a ustawy o PIT.

Powyższe potwierdzają organy podatkowe (np. interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 11 czerwca 2015 r., IPTPB1/4511-144/15-4/SJ; interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 24 kwietnia 2015 r., IBPBII/1/4511-71/15/DP).

Anna Główka

Treści dostarcza: Rödl & Partner


Oceń ten artykuł: