Nowe sankcje za niezłożenie sprawozdania finansowego
[22.06.2015] Nowelizacja ustawy Kodeks karny skarbowy (dalej jako "k.k.s.") oraz nowelizacja ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym (dalej jako "ustawa o KRS") wprowadziły nowe sankcje dla przedsiębiorców za niezłożenie w terminie sprawozdania finansowego do właściwego organu podatkowego oraz właściwego sądu rejestrowego.
Przypomnijmy, że zgodnie z ustawą o rachunkowości sprawozdanie finansowe jednostki (która podlega obowiązkowi sporządzenia takiego sprawozdania) podlega zatwierdzeniu przez właściwy organ zatwierdzający w terminie 6 miesięcy od dnia bilansowego. Takie same terminy do zatwierdzenia sprawozdania finansowego wskazane są również w kodeksie spółek handlowych w odniesieniu do spółek kapitałowych. Zgodnie z art. 231§1 k.s.h. oraz art. 395§1 k.s.h. zwyczajne zgromadzenia wspólników spółek z o.o. oraz zwyczajne walne zgromadzenia spółek akcyjnych (których porządek obrad obejmuje obligatoryjnie poddanie pod głosowanie uchwały w sprawie zatwierdzenia sprawozdania finansowego) powinny odbyć się w terminie 6 miesięcy od zakończenia każdego roku obrotowego. Dla większości spółek oraz innych podmiotów (których rok obrotowy pokrywa się z rokiem kalendarzowym) termin do zatwierdzenia sprawozdania finansowego upływa zatem w dniu 30 czerwca 2015 r.
Oprócz zatwierdzenia sprawozdań finansowych przedsiębiorcy mają jednak obowiązek złożenia tych sprawozdań do urzędu skarbowego oraz rejestru sądowego.
W odniesieniu do osób prawnych termin złożenia sprawozdania finansowego, opinii biegłego rewidenta (jeżeli podmiot podlega obowiązkowi sporządzenia takiej opinii) oraz odpisu uchwały zatwierdzającej sprawozdanie finansowe do właściwego urzędu skarbowego wynosi 10 dni od dnia zatwierdzenia sprawozdania. Jeżeli chodzi o obowiązek złożenia sprawozdania finansowego do rejestru sądowego, to przepisy ustawy o rachunkowości stanowią, że sprawozdanie to (wraz z uchwałą zatwierdzającą oraz ewentualnie opinią biegłego rewidenta) powinno zostać złożone w terminie 15 dni od dnia jego zatwierdzenia przez właściwy organ podmiotu, który składa sprawozdanie.
Do tej pory sankcje za niezłożenie sprawozdania finansowego ograniczały się do możliwości nałożenia grzywny na podmiot zgodnie z przepisami ustawy o KRS, jak również do sankcji wskazanej w art. 79 ustawy o rachunkowości, zgodnie z którym kto wbrew przepisom ustawy nie składa sprawozdania finansowego do ogłoszenia lub nie składa sprawozdania finansowego we właściwym rejestrze sądowym podlega grzywnie lub karze ograniczenia wolności. Do niedawna brak było natomiast wyraźnie określonej sankcji w k.k.s., przy czym praktyką niektórych urzędów skarbowych było traktowanie sprawozdań finansowych jako deklaracji podatkowych i nakładanie kar grzywny na przedsiębiorców na podstawie art. 54 k.k.s.
Sytuacja ta zmieniła się z dniem 1 stycznia 2015 r. wraz z wejściem w życie nowelizacji k.k.s. oraz nowelizacji ustawy o KRS. W chwili obecnej zgodnie z art. 80b k.k.s. niezłożenie w terminie sprawozdania finansowego stanowi wykroczenie skarbowe zagrożone karą grzywny. Grzywna ta może zostać wymierzona w granicach od jednej dziesiątej do dwudziestokrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę (w chwili obecnej od 175 zł do 35 000 zł).
Jeżeli chodzi o nowelizację ustawy o KRS, to od dnia 1 stycznia 2015 r. sądy rejestrowe w określonych przypadkach zostały zobligowane do wszczęcia postępowania mającego na celu wykreślenie z rejestru podmiotu, który nie wypełnia swoich obowiązków sprawozdawczych. W sytuacji gdy pomimo wezwania sądu rejestrowego nie złożono rocznych sprawozdań finansowych za 2 kolejne lata obrotowe lub mimo dwukrotnego wezwania sądu rejestrowego nie wykonano innych obowiązków sprawozdawczych, sąd rejestrowy z urzędu wszczyna postępowanie o rozwiązanie podmiotu wpisanego do rejestru bez przeprowadzania postępowania likwidacyjnego. Sąd rejestrowy w toku takiego postępowania bada przede wszystkim czy podmiot nie wypełniający obowiązków sprawozdawczych posiada jakikolwiek majątek oraz czy faktycznie prowadzi działalność. W przypadku stwierdzenia przez sąd braku zbywalnego majątku oraz braku prowadzenia działalności, sąd orzeka o rozwiązaniu takiego podmiotu bez przeprowadzenia likwidacji oraz wykreśleniu go z rejestru.
W przypadku gdy podmiot, w stosunku do którego prowadzone jest postępowanie, posiada majątek lub prowadzi faktycznie działalność, sąd rejestrowy umarza postępowanie w sprawie rozwiązania oraz wykreślenia takiego podmiotu z rejestru. Nowelizacja ustawy o KRS ma więc przede wszystkim na celu wykreślenie z KRS spółek, które nie wypełniają swoich obowiązków sprawozdawczych, ale również nie prowadzą jakiejkolwiek działalności. Przedsiębiorcy, którzy taką działalność prowadzą, ale nie składają w terminie sprawozdań finansowych, muszą jednak w dalszym ciągu pamiętać o możliwości nałożenia kary grzywny przez sąd rejestrowy na podstawie ustawy o KRS.
W związku ze zbliżającymi się terminami do zatwierdzenia oraz złożenia sprawozdań finansowych, przedsiębiorcy powinni zatem podjąć niezbędne czynności w zakresie obowiązków sprawozdawczych, tak aby uniknąć konsekwencji związanych m.in. z nowymi sankcjami za niezłożenie sprawozdania finansowego, wprowadzonymi na podstawie nowelizacji k.k.s. oraz nowelizacji ustawy o KRS.
Michał Klimowicz
Treści dostarcza: Leśnodorski, Ślusarek i Wspólnicy
