Kiedy zarząd spółki z o.o. odpowiada za długi spółki komandytowej
[30.10.2012] Członek zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością może odpowiadać w określonych sytuacjach za zobowiązania spółki komandytowej, w której spółka z o.o. jest komplementariuszem.
Konstrukcja spółki komandytowej, gdzie wspólnikiem – komplementariuszem jest spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, jest już powszechnie stosowana w obrocie, nie tylko ze względu na korzyści wynikające z prawa podatkowego, ale i minimalizowanie ryzyka związanego z prowadzoną działalnością, poprzez brak odpowiedzialności osobistej wspólników. O ile jednak odpowiedzialności nie będą ponosili wspólnicy, to w określonych sytuacjach może ją ponieść zarząd spółki z o.o.
W praktyce to zarząd sp. z o.o. – jako organ osoby prawnej – kieruje działalnością spółki komandytowej, w której ta osoba prawna – spółka z o. o. jest komplementariuszem. Zatem zarząd przejmuje faktyczne zarządzanie spółką komandytową.
Z kolei w spółce komandytowej komplementariusz odpowiada za zobowiązania spółki bez ograniczenia, czyli całym swoim majątkiem. Jeżeli zatem wierzyciel dochodzi swoich należności od spółki komandytowej i postępowanie egzekucyjne okaże się bezskuteczne (np. spółka zaciągnęła zobowiązania, a nie jest w stanie ich spłacić), wierzyciel może skierować egzekucję do komplementariusza – spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.
Jeżeli w wyniku takiej egzekucji wierzyciel ponownie nie zostanie zaspokojony, tym razem z majątku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, gdyż egzekucja ta również okaże się bezskuteczna, ma możliwość dochodzenia swojej wierzytelności od członków zarządu spółki z o.o. Dzieje się tak, gdy egzekucja zobowiązania spółki komandytowej musi okazać się bezskuteczna zarówno względem samej spółki, jak i względem jej komplementariusza – spółki z o.o. Następnie wierzyciel musi uzyskać sądownie orzeczenie, że członkowie zarządu odpowiadają solidarnie za zobowiązanie spółki komandytowej.
Dzieje się tak za sprawą art. 299 Kodeksu spółek handlowych, który stanowi, że członkowie zarządu odpowiadają solidarnie za zobowiązania spółki z o.o., jeżeli egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna. Członkowie zarządu mogą tylko wtedy uwolnić się od odpowiedzialności za zobowiązania spółki, jeżeli wykażą, że we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub wszczęto postępowanie układowe względem spółki z o.o., chyba że nie dokonali powyższego nie ze swojej winy, albo że pomimo niezgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości oraz niewszczęcia postępowania układowego wierzyciel spółki nie poniósł szkody.
Przykład:
Y dostarczył spółce X Sp. z o.o. Sp. k. towar, za który ta nie zapłaciła. Y najpierw uzyskał nakaz zapłaty, a po jego uprawomocnieniu wszczął przeciwko X Sp. z o.o. Sp. k. egzekucję komorniczą. Postępowanie egzekucyjne okazało się bezskuteczne, ponieważ X Sp. z o.o. Sp. k. nie miała żadnego majątku. Dlatego Y uzyskał sądownie klauzulę wykonalności ww. nakazu zapłaty przeciwko spółce z o.o., która jest komplementariuszem X Sp. z o.o. Sp.k. i skierował egzekucję do jej majątku.
Ta egzekucja również okazała się bezskuteczna. W tej sytuacji Y wniósł do sądu powództwo przeciwko członkom zarządu ww. spółki z o.o. – Janowi S. i Zbigniewowi W. o zapłatę solidarnie zobowiązania, które pierwotnie było zobowiązaniem X Sp. z o.o. Sp.k. Wykazał, że obydwie egzekucje prowadzone przeciwko spółkom były bezskuteczne, a członkowie zarządu nie zgłosili we właściwym czasie upadłości spółki z o.o. i było to zawinione. W efekcie sąd uznał, że Jan S. i Zbigniew W. mają zapłacić Y za zobowiązania X Sp. z o.o. Sp. k.
Magdalena Amerek, adwokat, Koordynator German Desk, Chałas i Wspólnicy Kancelaria Prawna
Treści dostarcza Kancelaria prawna "Chałas i Wspólnicy" w Warszawie
