Kto może być pełnomocnikiem w postępowaniu przed Urzędem Patentowym
w sprawie uzyskania patentu na wynalazek lub prawa ochronnego na wzór użytkowy
[07.05.2014] W sprawie uzyskania patentu na wynalazek lub prawa ochronnego na wzór użytkowy, a zatem w postępowaniu zgłoszeniowym przed Urzędem Patentowym zgłaszający może występować osobiście lub przez pełnomocnika.
Artykuł 236 ust. 1 ustawy Prawo własności przemysłowej (pwp) stanowi, iż pełnomocnikiem strony w postępowaniu przed Urzędem Patentowym w sprawach związanych z dokonywaniem i rozpatrywaniem zgłoszeń oraz utrzymywaniem ochrony – wynalazków, wzorów użytkowych, wzorów przemysłowych, znaków towarowych, oznaczeń geograficznych i topografii układów scalonych może być, co do zasady, tylko rzecznik patentowy.
Reprezentantem osoby fizycznej może być także współuprawniony (z patentu, z prawa z rejestracji czy też prawa ochronnego), a także rodzice, małżonek, rodzeństwo lub zstępni strony oraz osoby pozostające ze stroną w stosunku przysposobienia (art. 236 ust. 2 ustawy pwp). Wyjątek ten nie ma jednakże zastosowania do osób, które nie mają miejsca zamieszkania lub siedziby na obszarze Polski. Osoby te mogą w określonych powyżej sprawach działać przed Urzędem Patentowym RP wyłącznie za pośrednictwem rzecznika patentowego (art. 236 ust. 3 pwp).
Pełnomocnictwo powinno zostać udzielone na piśmie i przedłożone do akt sprawy, w oryginale lub uwierzytelnionym odpisie, wraz z pierwszą czynnością. Rzecznik patentowy posiada uprawnienia do samodzielnego uwierzytelnienia odpisu pełnomocnictwa. Pełnomocnictwo podlega opłacie skarbowej w wysokości 17 złotych, jednakże dokument pełnomocnictwa udzielony małżonkowi, wstępnemu, zstępnemu lub rodzeństwu sporządzony po dniu wejścia w życie ustawy jest zwolniony z opłaty skarbowej, zgodnie z obowiązującą od dnia 1 stycznia 2007 r. ustawą z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej (Dz.U. z 2006 r. Nr 225, poz. 1635 z późniejszymi zmianami).
Zawarte w art. 236 ust. 1 pwp zastrzeżenie, iż pełnomocnikiem strony może być tylko, co do zasady, rzecznik patentowy, dotyczy wyłącznie postępowania zgłoszeniowego i rejestrowego. Jeżeli postępowanie dotyczy np. unieważnienia prawa z rejestracji, a więc toczy się w trybie postępowania spornego (art. 255 ust. 1 pkt 9 p.w.p.), ograniczenia wynikające z art. 236 ust. 1 pwp nie znajdują zastosowania.
Przepis artykułu 236 pwp określając wyłączną kompetencję rzeczników patentowych do reprezentowania strony w postępowaniu zgłoszeniowym, wyłącza tym samym takie uprawnienie zarówno dla adwokatów jak i radców prawnych. Podkreślić jednak należy, iż chodzi tu wyłącznie o postępowanie, które po pierwsze toczy się przed Urzędem Patentowym, a po drugie dotyczy spraw związanych z dokonywaniem i rozpatrywaniem zgłoszeń oraz utrzymywaniem ochrony praw własności przemysłowej, np. wynalazków i wzorów użytkowych. Kryteria te muszą być spełnione kumulatywnie. Natomiast we wszystkich postępowaniach spornych w dziedzinie prawa własności przemysłowej, pełnomocnikami strony, także w postępowaniu przed Urzędem Patentowym, mogą być obok rzeczników patentowych adwokaci i radcowie prawni. Wynika to z art. 256 ust. 1 pwp, nakazującego odpowiednie stosowanie przepisów kodeksu postępowania administracyjnego.
Dokonywanie zgłoszeń w Urzędzie Patentowym wymaga przede wszystkim określonego poziomu wiedzy technicznej i specyficznego doświadczenia w formułowaniu opisu i zastrzeżeń. Najlepszą gwarancję należytej ochrony interesu strony występującej przed Urzędem Patentowym w toku postępowania zgłoszeniowego stanowi profesjonalna reprezentacja jaką zapewniają rzecznicy patentowi.
Polski ustawodawca, odrębnie regulując postępowanie zgłoszeniowe i inne rodzaje postępowań związanych z ochroną własności przemysłowej, zdecydował o wyraźnym ograniczeniu reprezentacji w tym pierwszym postępowaniu. Występowanie w nim wyłącznie rzeczników patentowych znajduje w pełni uzasadnienie merytoryczne i nie odbiega od rozwiązań przyjętych w innych ustawodawstwach, w tym w prawie międzynarodowym i europejskim.
Agnieszka Raczyńska
wspólnik, adwokat, rzecznik patentowy
Treści dostarcza:
Kancelaria Radców Prawnych i Adwokatów Nowakowski i Wspólnicy sp.k.
