Włoskie winogrona
[05.11.2015] Wiele osób kojarzy Włochy z dobrą kuchnią, słońcem i winem. I gdyby właśnie zagłębić się w detale dotyczące winnej strony Italii, okazuje się, że nasza wiedza w tym temacie jest bardzo powierzchowna. Znamy Chianti, Proscecco… a potem już mam schody.
Może poniższych kilka słów o włoskich winogronach spowoduje, że te schody staną się mniej strome?
Sangiovese – odmiana dająca najpopularniejsze w świecie włoskie wino – Chianti. Prawdopodobnie należy do najstarszych odmian winorośli we Włoszech, przypuszcza się, że jego ojczyzną jest Toskania, chociaż uprawia się ją także bardziej na północ – w Emilii-Romanii (Sangiovese di Romagna). Stanowi jedną z głównych upraw winorośli w Marchii, Umbrii, w Abruzji, Lacjum i na Elbie. Po trochu spotkać ją można prawie we wszystkich regionach winiarskich Włoch. Uprawia się ją w Argentynie, Australii, Francji, Algerii, Tunezji i w Rumunii. Tworzy wina wytrawne, lekko garbnikowe, z typowym bukietem fiołków, z lekko gorzkim finiszem. Ma kolor rubinowej czerwieni.
Nebbiolo (Spanna) – najważniejsza odmiana w Piemoncie i Dolinie Aosty, we Włoszech znana również jako Spanna. W kronikach miasta La Morra wzmiankowana była w 1512 jako "Nebilium" . W Dolinie Aosty uprawiali ją zakonnicy już w XIII wieku. Daje wina mocne, bogate w alkohol, o zapachu przypominającym suszone róże i fiołki. Kolor intensywny o czerwieni granatu z odcieniem pomarańczowym pochodzącym z naturalnego utleniania w beczce. W młodości wina niezwykle garbnikowe i dużą ilością kwasu, co charakteryzuje wina wymagające długiego leżakowania! Daje wina uchodzące za najlepsze we Włoszech a nawet w świecie – Barolo i Barbaresco. Niestety, by mogło nas satysfakcjonować nigdy nie będzie tanie, musi być z dobrego rocznika, od uznanego producenta i w odpowiednim wieku!
Cabernet Sauvignon – najbardziej znany, klasyczny, czerwony szczep winny na świecie. Stanowi on także składnik/ dodatek wielu win włoskich. Jednym z najznakomitszych, nowoczesnych, starzonych w "barrique", robionych na wzór bordoski włoskich win jest produkowana z CS Sassicaia z winnicy San Guido w Toskanii. Sassicaia jest pierwszym włoskim winem, które otrzymało własny status DOC, jako wino z pojedynczej winnicy. Najbardziej zdumiewające jest to, że pierwsze butelki tego wina pokazały się na rynku dopiero w 1970 roku, a winnica jest całkiem świeżej daty! Drugim jest Tignatello (80% Sangiovese, 20% CS), oba te wina wprowadziła na rynek wielka florencka firma winiarska Antinori.
Nero d’Avola – czerwona sycylijska odmiana będąca najbardziej popularnym szczepem Sycylii. Jest ona tu również nazywana Calabrese, z powodu czego niektórzy eksperci uważają, iż pochodzi ona z Kalabrii. Inni natomiast są zdania, że nazwa "calabrese" pochodzi od starożytnej nazwy "calaurisi" – taka bowiem w miejscowym dialekcie była antyczna nazwa Nero d’Avola, co dosłownie znaczy "pochodzący z Avola". Nero d’Avola często porównywany z Syrah, jest czasami mieszany z innymi odmianami czerwonymi (Perricone, Nerello Mascalese, Nerello Cappuccio, Merlot, Cabernet Sauvignon), ale zasadniczo daje wina odmianowe. Są to wina potężne, skoncentrowane, bogate w garbniki. Mogą to być wina zarówno do szybkiego spożycia, jak i do dłuższego leżakowania. Wino podnosi swoje walory poprzez ostrożne dojrzewanie w dębowych beczkach (co nie jest jednak koniecznością). Daje wina o aromatach roślinnych, czarnych porzeczek, wiśni i dżemów owocowych.
Corvina – autochtoniczny, czerwony szczep z regionu Veneto w północno-wschodnich Włoszech (okolice jeziora Garda) znany już przez starożytnych Rzymian. Możemy go spotkać również pod nazwami "Corvina Veronese" lub "Cruina". Jest głównym składnikiem (obok Rondinella i Molinara) znanych win Valpolicella, Bardolino oraz sławnych, bogatych Amarone i Recioto. Niektórzy producenci (np. Allegrini) produkują z niej również wysokiej jakości wina odmianowe (100% corvina). Jako odmiana późno dojrzewająca, jest szczepem potencjalnie ryzykownym w uprawie, z powodu skłonności do pleśnienia gron w przypadku deszczowego okresu winobrania. Ze względu na wysoką wydajność plonów, jakość win silnie uzależniona jest od utrzymywania niskiego poziomu wydajności. Siedliska Corviny w Veneto charakteryzuje wapienna, kamienista i dobrze przepuszczalna gleba. Corvina daje wina charakteryzujące się czerwonym kolorem, owocowym, wiśniowym i malinowym aromatem z nutą migdałów i tostów oraz dobrym poziomem tanin.
Barbera – szczep uprawiany w wielu miejscach na świecie, ale najlepsze wina daje w północnych Włoszech. Ponad 50% produkcji win w Piemoncie i południowo-zachodniej Lombardii to właśnie wina z tej odmiany. Szczególnie w Piemoncie – gdzie przez miejscowych winiarzy tradycyjnie nazywany jest "la" Barbera – daje świetne wina porównywane z winami z odmiany Nebbiolo, jednak łatwiejsze do picia, o mniejszej zawartości tanin, bardziej owocowe o wysokiej kwasowości (dlatego ważny jest długi okres dojrzewania winogron).
Dolcetto – w wolnym tłumaczeniu z języka włoskiego znaczy "mały, słodziutki". Jest lokalnym szczepem Piemontu, jednym z trzech głównych obok Nebbiolo i Barbera. Wina z Dolcetto uważa się tu raczej za wina do codziennych posiłków. Najbardziej znaną wersją szczepu są wina z regionu Alba (apelacja Dolcetto d’Alba). Innymi piemonckimi regionami uprawy Dolcetto są Asti, Dogliano, Diano d’Alba i Acqui. Poza Piemontem Dolcetto występuje również w Ligurii gdzie znany jest jako Ormeasco, oraz w ograniczonej ilości w Kalifornii. Uprawia się go też i w innych miejscach na świecie, gdzie jednak odgrywa rolę głównie eksperymentalną. Z odmiany tej zwykle produkuje się wina jednoszczepowe. Owoce o cienkiej skórce, dają wina raczej lekkie, miękkie, przyjemne o niskiej kwasowości i taninach, oraz o aromatach jeżyny i śliwek, wiśni, migdałów. Wino takie przeznaczone jest do szybkiego spożycia, podobnie jak wina z Gamay, do którego Dolcetto bywa porównywany.
Trebbiano – biała odmiana, ważna, ale mierna; wytwarza się z niej takie wina jak Orvieto, Chianti (dodatek ), Soave. We Francji występuje pod nazwą Ugni Blanc
Inne używane we Włoszech szczepy: Chardonnay, Sauvignon Blanc, Pinot Grigio
Treści dostarcza VOYAGER WineClub