Jakie korzyści osiągną samorządy i szpitale przekształcone w spółki?
[09.05.2013] W tym roku prawdopodobnie około 40-50 polskich szpitali zostanie przekształconych w spółki prawa handlowego. Biorąc jednak pod uwagę zadłużenie placówek medycznych jest to liczba wciąż niezadowalająca.
300 szpitali publicznych może zostać przekształconych w spółki, z czego 50 – jeszcze w tym roku
Samorządy terytorialne, które zarządzają szpitalami, powinny się spieszyć z ich przekształcaniem, ponieważ pula pieniędzy przeznaczona na umorzenie długów SPZOZ-ów kurczy się. W tym roku na dotacje dla przekształcanych placówek przeznaczono 600 mln zł, a w przyszłym będzie to już jedynie 400 mln zł. Ustawa o działalności leczniczej weszła w życie w 2011 r., ale w praktyce bieżący rok może być decydujący dla przyszłości wielu polskich szpitali. Do końca 2013 r. samorządy muszą dokonać przekształcenia SPZOZ w kapitałowe spółki handlowe, aby skorzystać z dobrodziejstw ustawy o działalności leczniczej. Ustawodawca, zachęcając do zainicjowania procesu przekształceń, zaoferował samorządom pomoc państwową w postaci spłaty zadłużenia przekształcanych szpitali (w formie dotacji celowej lub umorzenia zobowiązań publicznoprawnych). Na dotacje przeznaczono 1,4 mld zł, (600 mln zł do wydania w 2013 r., a kolejne 400 mln zł w 2014 r.). Zarówno umorzenie zobowiązań jak i dotacja, będą dostępne tylko dla tych samorządów, które przeprowadzą przekształcenia w 2013 r.
W Polsce w tej chwili działa około 730 szpitali, z czego 615 to placówki publiczne. Z wyliczeń Deloitte wynika, że około 250-300 z nich, ze względu na swoją sytuację prawną i finansową, może zostać przekształconych w spółki. Najwięcej z nich znajduje się w województwie mazowieckim, wielkopolskim i śląskim. Jednak prawdopodobnie tylko 40-50 z tych szpitali zakończy ten proces w tym roku.
Zasada jest prosta: kto pierwszy, ten lepszy. Każdy pozytywnie rozpatrzony wniosek o kwotę dotacji pomniejsza pulę środków przeznaczonych na ten cel. Biorąc pod uwagę także sytuację finansów publicznych trudno przewidywać, że środki na ten cel znajdą się w budżetach konstruowanych z myślą o kolejnych latach.
Jakie korzyści osiągną samorządy i szpitale przekształcone w spółki? Zdaniem ekspertów Deloitte są one nie do przecenienia. Już w krótkim okresie taka decyzja pozwala na redukcję zadłużenia, wymusza większą kontrolę wydatków i powoduje nacisk na ściąganie zaległych należności, chociażby z tytułu nadwykonań.
"Kluczowym elementem przekształcenia jest przygotowanie oraz skuteczne wdrożenie restrukturyzacji szpitala, której celem będzie osiągnięcie lub poprawa rentowności. Elementami restrukturyzacji po stronie kosztowej mogą być np. zwiększanie efektywności personelu medycznego oraz infrastruktury medycznej, outsourcing wybranych funkcji (np. catering, sprzątanie, diagnostyka), centralizacja zakupów (np. materiałów i narzędzi medycznych) czy też sprzedaż niepotrzebnego majątku. Szpital może także zmienić strukturę świadczonych usług medycznych, które pozwolą osiągać mu lepszy wynik finansowy" – wylicza Bartosz Krawczyk, Menedżer w Dziale Konsultingu Deloitte.
Dlatego władze samorządowe, w gestii, których leży zarządzanie szpitalami, powinny jak najszybciej podjąć decyzję o ich ewentualnym przekształceniu i to jeszcze w tym roku. "Skuteczne wejście na drogę przekształcenia w ciągu najbliższego pół roku może być realną szansą dla niektórych, szczególnie bardzo zadłużonych ośrodków. Z kolei wejście na tę samą drogę w roku 2014 może stanowić jedynie zmianę formalną (SPZOZ na sp. z o.o.), bez istotnych korzyści ani dla samorządu, ani dla placówek medycznych" – podsumowuje Michał Kłos.
źródło: Deloitte
